پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم و توسّل جستن به ذيل عنايات آن حضرت و همچنين زيارت قبور پاك و منوّر ائمّه بقيع عليهم السلام و ديگر بزرگان بقيع و توسّل به آنان بشدّت منع مى‌نمايند. آنها چه حقّى دارند كه عقايد خويش را بر ساير مسلمانان، حتّى بسيارى از سنّى‌ها، تحميل كنند؟ اگر چنين حقّى دارند، چرا در نماز همه را وادار نمى‌كنند كه دست بسته نماز بخوانند؟ اين سؤالاتى است كه هر مسلمانى، كه از مكّه و مدينه زيارت مى‌كند، از خود مى‌پرسد و جوابى نمى‌يابد! آرى، وهّابى‌ها با توسّل بشدّت مخالفند و آن را منافات با توحيد، و نوعى شرك مى‌دانند! اكنون كه بحث به توسّل رسيد، لازم است پيرامون مشروعيّت آن، در پرتو آيات قرآن مجيد و روايات معصومين عليهم السلام، بحث جامع و كاملى داشته باشيم.

اقسام توسّل‌

توسّل داراى اقسام مختلفى است:

1- گاه مخاطب ما در توسّل پيامبر يا امام است؛ مانند آنچه در دعاى توسّل آمده است؛ كه تك تك معصومين را مخاطب قرار مى‌دهيم و از آن بزرگواران مى‌خواهيم كه، با آبرويى كه دارند، در پيشگاه خداوند براى ما شفاعت كنند. در اين نوع از توسّل در حقيقت حاجت را از خداوند مى‌خواهيم و اين بزرگواران را واسطه قرار مى‌دهيم.

2- گاه مخاطب خداوند متعال است، ولى خداوند را به حقّ شخصى كه در پيشگاه او احترام ويژه‌اى دارد مى‌خوانيم تا حاجت ما را روا كند؛ همانند توسّلى كه حضرت آدم به درگاه الهى داشت:

«اللَّهُمَّ يا حَميدُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ يا عالِىُ بِحَقِّ عَلِىٍ وَ يا فاطِرُ بِحَقِّ فاطِمَةَ وَ يا مُحْسِنُ بِحَقِّ الْحَسَنِ وَ يا قَديمَ الْاحْسانِ بِحَقِّ الْحُسَيْنِ»

در اين قسم از توسّل نيز حاجت از خداوند طلب مى‌شود و بزرگى از بزرگان واسطه قرار مى‌گيرد.

3- در قسم سوم نيز مخاطب خداوند است، ولى او را به حقّ كسى كه در