2- برخى ديگر «قربى‌» را به كارهاى نيك، كه انسان را به خداوند نزديك مى‌كند، تفسير كرده‌اند، بنابراين «مودّت قربى‌» به معناى عشق به كارهاى خوب است؛ دوست داشتن نماز، روزه، حج، جهاد، صله رحم، احترام به بزرگان و ديگر كارهاى خوب، اجر و مزد رسالت محسوب مى‌شود!

3- برخى گفته‌اند «فى» در آيه مودّت به معناى «لام» است، در اين صورت معناى آيه چنين مى‌شود: «اجر و پاداش رسالت من اين است كه مرا دوست داشته باشيد؛ چون خويشاوند شما هستم!» سپس شجره‌نامه مفصّلى براى اين منظور درست كرده‌اند و نسبت همه قبيله‌هاى عرب به پيامبر صلى الله عليه و آله را بيان كرده‌اند، كه همه بنوعى منسوب به پيامبر صلى الله عليه و آله بوده‌اند!

ولى اشكال اين تفسير روشن است؛ چون:

اوّلًا: استعمال «فى» به معناى «لام» بسيار كم و نادر است و دليل و شاهدى بر اين كه در آيه فوق بدين معنى باشد نداريم.

ثانياً: دوستى شخصى پيامبر صلى الله عليه و آله همسنگ نبوّت و رسالت نيست، و مزد رسالت بايد متناسب با خود رسالت باشد.

آيا اين جمله كه: «مرا دوست داشته باشيد و اذيّت نكنيد چون خويشاوند شما هستم» همسنگ و همطراز رسالت است؟

آيا اين تفسير باعث افت معناى بلند آيه شريفه نمى‌شود؟

4- تفسير ديگر، كه از تفسير فوق سست‌تر مى‌باشد، اين است كه:

«خويشاوندان خود را دوست داشته باشيد؛ اجر رسالت پيامبر مودّت خويشاوندان خودتان است!» انسان دوست دارد باور نكند اينگونه تفاسير را افراد دانشمندى ارائه داده‌اند، ولى متأسّفانه چنين است!

بطلان اين نظريّه روشن‌تر از آن است كه احتياج به جواب داشته باشد. آيا دوستى خويشاوندان، همسنگ و همطراز با رسالت است؟ آيا مودّت اقرباء خويشتن، استمرار نبوّت محسوب مى‌شود؟!

آرى، هنگامى كه سطحى‌نگر باشيم و اسير پيشداوريهاى خود شويم، اينگونه‌