6699.امام على عليه السلام : ايمان چهارركن دارد: توكّل بر خدا ، واگذارى كار به خدا ، راضى بودن به قضاى خدا و تسليم بودن در برابر فرمان خداوند عز و جل .

6700.امام على عليه السلام : توكّل ، دژ حكمت است .

6701.امام على عليه السلام : تـوكّل بـر خـداوند، مـايه نجات از هر بـدى و محفوظ ماندن از هر دشمنى است .

6702.امام على عليه السلام : حقيقت يقين ، در توكّل است.

1860 تفسير توكّل

«اگر خدا شما را يارى كند بر شما غالب نخواهد شد و اگر دست از يارى شما بردارد ، چه كسى بعد از اوشما را يارى خواهد كرد؟ ومؤمنان بايد تنها بر خدا توكّل كنند» .

«بگو: جز آنچه خدا براى ما مقرّر داشته هرگز به ما نمى رسد. او سرپرست ماست و مؤمنان بايد تنها بر خدا توكّل كنند» .

ر . ك : انعام : آيه 80 و احزاب : آيه 17 و فاطر : آيات 2 ، 10 و زمر : آيه 38 و شورا : آيه 10 و فتح : آيه 11 و تغابن : آيه 13 و جنّ : آيه 22 .

6703.جبرئيل عليه السلام ـ در پاسخ به سؤال پيامبر صلى الله عليه و آله از اـ : دانستن اين مطلب كه مخلوق نه زيانى مى زند و نه سودى مى رساند ، نه اعطا مى كند و نه جلوگيرى مى كند و بركندن چشم اميد از خلق . هرگاه بنده چنين باشد ، ديگر براى احدى جز خداوند كار نمى كندو اميد و بيمش از كسى جز خداوند نيست و چشم طمع به هيچ كس جز خدا ندارد . اين است توكّل .

6704.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هر كه داغ نهد يا رُقْيَه (و تعويذ) ببندد ، از توكّل بى بهره است .

6705.امام صادق عليه السلام ـ در پاسخ به ابو بصيرـ : هيچ چيز نيست ، مگر اين كه حدّ و نهايتى دارد . عرض كردم : فدايت شوم ، حدّ و نهايت توكّل چيست ؟ فرمود : يقين . عرض كردم : حدّ و نهايت يقين چيست ؟ فرمود : اين كه از چيزى جز خدا نترسى .

1861 نتيجه توكّل

«و هر كس به خدا توكّل كند، او براى وى بس است. خدا به انجام رساننده فرمان خويش است، براستى خدا براى هر چيزى اندازه قرار داده» .

6706.لقمان ـ در اندرز به فرزند خود ـ : فرزندِ عزيزم، به خداوند عز و جل اعتماد كن و آن گاه در ميان مردم پرس و جو كن (ببين) آيا كسى هست كه به خدا اعتماد كرده باشد و خداوند او را نجات نداده باشد؟ فرزندِ عزيزم، به خدا توكّل كن و آن گاه در ميان مردم پرس و جو كن ببين كيست كه به خدا توكّل كرده و خداوند كفايتش نكرده باشد ؟ !.

6707.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هـر كـه دوســت دارد نيرومندترين مردم باشد ، بايد به خداوند متعال توكّل كند .

6708.امام على عليه السلام : هر كه به خدا توكّل كند ، دشوارى ها براى او آسان شود و اسباب برايش فراهم گردد .

6709.امام على عليه السلام : هر كه به خـدا اعتماد كند ، خداوند شادمانى نشانش دهد و هر كه به او توكّل كند ، خداوند كارهايش را كفايت كند .

6710.امام باقر عليه السلام : آن كه به خدا توكّل كند، مغلوب نشود و آن كه به خدا توسّل جويد ، شكست نخورد .

6711.امام صادق عليه السلام : بـى نيازى و عـزّت بـه هر طرف مى گردند و چون به جايگاه توكّل دست يافتند ، در آن جاى گير مى شوند .

6712.امام صادق عليه السلام ـ به معاوية بن وهبـ : به هر كه توكّل داده شود ، بسندگى داده شود . سپس فرمود : آيا كتاب خداوند عز و جل را تلاوت كرده اى : «و هر كه به خدا توكّل كند او براى وى بس است» .

6713.امام جواد عليه السلام : اعتمادِ به خداوند متعال ، بهاى هر چيز گرانى است و نردبان رسيدن به هر بلندايى .

ر . ك : توانگرى ، باب 1432 .

1862 آداب توكّل

6714.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ـ به مردى كه عرض كرد : زانوى اشترم را ببندم و بهـ : با توكّل زانوى اُشتر ببند .

6715.مستدرك الوسائل : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به عدّه اى كه ديد كشاورزى نمى كنند فرمود : شما چه كاره ايد ؟ عرض كردند : ما توكّل كنندگانيم . فرمود : نه ، شما (بر جامعه) سرباريد .

6716.امام على عليه السلام ـ زمانى كه در جنگ جمل ، پرچم را به دست فرزندش محمـ : كوه ها از جاى خود مى جنبند ، اما تو نَجُنب ، دندان هايت را بر هم بفشار و جمجمه ات را به خداوند به عاريت سپار ، پاى خود را در زمين ميخكوب كن ، نگاهت را به انتهاى لشكر دشمن بدوز و ديده ات را (از برق شمشيرها و نيزه ها) فرو بند و بدان كه پيروزى از جانب خداوند سبحان است .

6717.مستدرك الوسائل : امام على عليه السلام عدّه اى را ديد كه با آن كه سالم و تندرست هستند در گوشه مسجد نشسته اند . فرمود : شما كيستيد ؟ گفتند : ما توكّل كنندگانيم . حضرت فرمود : نه ، بلكه شما مفت خوارانيد .

6718.امام صادق عليه السلام : تحصيل روزى حلال را رها مـكن ؛ زيـرا روزى حلال تو را در دينت بيشتر كمك مى كند ، زانوى اشترت را ببند و آن گاه توكّل كن .

6719.امام صادق عليه السلام : وقتى آيه «و هركه از خدا پروا كند خداوند براى او راه خروجى قرار مى دهد و از جايى كه گمان نمى برد روزيش مى دهد» نازل شد ، عدّه اى از اصحاب رسول خدا صلى الله عليه و آله درها را به روى خود بستند و به عبادت پرداختند و گفتند : روزى ما تضمين شده است . اين خبر به گوش پيامبر صلى الله عليه و آلهرسيد . حضرت در پى آنان فرستاد و فرمود : چه چيز شما را واداشت كه اين كار را بكنيد ؟ عرض كردند : اى رسول خدا ! روزى ما ت��مين شده است و لذا به عبادت روى آورده ايم . پيامبر صلى الله عليه و آلهفرمود : بدانيد كه هركس چنين كند ، دعايش مستجاب نمى شود . دنبال كسب و كار برويد .

1863 رو آوردن به غير خدا

6720.پيامبرخدا صلى الله عليه و آله : به كسى غير از خدا تكيه نكن ، كه خداوند تو را به همو وا مى گذارد .

6721.پيامبرخدا صلى الله عليه و آله: خداوند عز و جل مى فرمايد: هيچ مخلوقى نيست كه ، به جاى من ، به مخلوقى چنگ زند مگر اين كه درهاى آسمان ها و زمين را به روى او ببندم . پس ، چون مرا بخواند جوابش ندهم و چون از من بخواهد ، به او عطا نكنم .

6722.امام على عليه السلام : از اطمينان به خودت بپرهيز ؛ زيرا كه آن از بزرگترين دام هاى شيطان است .