كننده ثانويه مى‌گويند.

نيازهاى اوّليه، از عمق ساختمان جسمى و روحى بشر و از طبيعت زندگى اجتماعى سرچشمه مى‌گيرد. تا انسان، انسان است و تا زندگى اجتماعى وجود دارد، آن نوع نيازمندى‌ها هم است. اين نيازمندى‌ها يا جسمى است، يا روحى و يا اجتماعى.

نيازمندى‌هاى جسمى، از قبيل نيازمندى به خوراك، پوشاك، مسكن، همسر و .... نيازهاى روحى مانند علم، زيبايى، نيكى، پرستش، احترام و تربيت. نيازهاى اجتماعى هم از قبيل معاشرت، مبادله، تعاون، عدالت، آزادى و مساوات.

نيازمندى‌هاى ثانويه، نيازهايى است كه از نيازهاى اوّلى ناشى مى‌شود. نياز به انواع وسايل زندگى كه در هر عصر و زمانى با عصر و زمان ديگر فرق مى‌كند، از اين نوع است.

نيازهاى اوّليه، محرك بشر به سوى توسعه و كمال زندگى است، ولى نيازهاى ثانوى، از توسعه و كمال زندگى سرچشمه مى‌گيرد و در عين حال محرك به سوى توسعه بيشتر و كمال بالاتر است.

تغيير نيازها و نو شدن و كهنه شدن آنها، به نيازهاى ثانوى مربوط است. نيازهاى اوّلى نه كهنه مى‌شود و نه از بين مى‌رود؛ بلكه هميشه نو و زنده است. پاره‌اى از نيازهاى ثانوى- مثل نياز به قانون- نيز چنين است. نيازمندى به قانون، از نيازمندى به زندگى اجتماعى، و در عين حال هميشگى سرچشمه مى‌گيرد. بشر هيچ زمانى بى‌نياز از قانون نخواهد بود.[1] تقويت كننده اوّليه، در خصوص نياز اوّليه، و تقويت كننده ثانوى، در مورد نياز ثانوى است.

1- 1- 1. انگيزه‌هاى طبيعى و اكتسابى‌

روان‌شناسان، انگيزه‌هاى انسان‌ها را به دو بخش تقسيم كرده‌اند؛ طبيعى و اكتسابى.

انگيزه‌هايى كه به علت وضع طبيعى انسان وجود دارند- مثل انگيزه گرسنگى و تشنگى- و در نتيجه در همه انسان‌ها، همه زمان‌ها، همه جوامع و همه فرهنگ‌ها مشاهده مى‌شوند،

[1]. ر. ك: مطهرى، مرتضى، ختم نبوت، ص 41- 44.