نام کتاب : آه سرد نویسنده : سروش، محمد على جلد : 1 صفحه : 13
خواهيد شد. بايد توجّه داشت كه نكته حائز اهميت ، اين است كه يكى از كاركردهاى حسرت ، همين جنبه پيش گيرانه آن است. نظر به اين كه احساسات فرد درباره گذشته خود مى تواند سلامت و بهداشت روانى وى را تحت تأثير قرار دهد ، وى زمانى مى تواند رضايت بهينه اى را در زندگى خود احساس كند كه از تصميماتى كه در گذشته گرفته ، راضى باشد. [1] با توجّه به اين كه تعداد اندكى از افراد ممكن است با تجربه حسرتْ بيگانه باشند ، اين پرسش مطرح است كه چه طور مى توان عمق و تعداد اين تجربه هيجانى ناخوشايند را به كمترين رساند؟ براى پاسخ گفتن به اين پرسش ، ابتدا نيازمنديم تا درباره ماهيت و چيستى اين پديده صحبت كنيم و بدانيم مردم در مورد چه چيزهايى بيشتر حسرت مى خورند و چرا؟ و پيامدهاى آن كدام است؟ و اين كه چه عواملى باعث حسرت انسان مى شوند؟ و راه هاى پيشگيرى و يا درمان آن چيست؟
حسرت چيست؟
در زبان فارسى، حسرت به معناى : دريغ، دريغ خوردن و اندوه بر گذشته و افسوس ، معنا شده است . [2] متأسفانه در فرهنگ هاى فارسى موجود ، واژه حسرت به طور گسترده و جامع ، توضيح داده نشده و فقط به همين مقدار اندك ، اشاره شده است.
[1] «وَ أَن لَّيْسَ لِلاْءِنسَانِ إِلاَّ مَا سَعَى ؛ براى انسان ، بهره اى جز سعى و كوشش او نيست» (سوره نجم ، آيه 39) .[2] Counterfactual thinking[3] Regret theory[4] Prospect theory[5] Flexible work arrangements: A study of anticipation of regret. http: WWW.kellogg.nwu.edu/research/ktag/kjob.html[6] Diener,E.,Lucas, R.E., Oishi, S., & Suh, E.M. (2002). Looking up and down: Weighting good and bad Information in life satisfaction judgments. Personality and Social Psychology Bulletin, 28, 437_445.[7] لغت نامه دهخدا، ذيل واژه «حسرت» .[8] والحسرة أشدّ التلهّف على الشى ء الفائت (الصحاح ، ج 2 ، ص 630) . التلهّف على الشى ء: التحسّر عليه يفوتك وقد كنت اشرفت عليه ( العين، ج 4 ، ص 52) . قال الجوهرى: الأسف أشد الحزن والتلهف الحزن (الفروق اللغوية ، ص 111) .[9] إنّ الحسرة غمّ يتجدّد لفوت فائدة فليس كل غمّ حسرة (الفروق اللغوية ، ص 186) .[10] والحسرة اشد الندم حتى يبقى النادم كالحسير من الدواب الذى لا منفعة فيه (لسان العرب، ج 4، ص 189) .[11] والحسرة هى اشد الندامة والاغتمام على ما فات ولا يمكن ارتجاعه (مجمع البحرين، ص 509) .[12] ترجمه تفسير الميزان، ج 7 ، ص 78.[13] والحسرة الغم بما انكشف من فوت استدراك الخطيئة (التبيان فى تفسير القرآن ، ج 5 ، ص 117) .[14] سوره مريم ، آيه 39 .[15] ر . ك : احسن الحديث ، ج 6 ص 321 .[16] الميزان في تفسير القرآن ، ج 14 ص 51 .[17] Websters dictionary[18] التحقيق فى كلمات القرآن الكريم، ص 216 .[19] Landman[20] ت سا مستدل» Reasoned _ Emotion[21] . Felt _ Reason[22] Landman, J. (1993), Regret: Persistence of the possible (p.36).
نام کتاب : آه سرد نویسنده : سروش، محمد على جلد : 1 صفحه : 13