نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 992
اطلاق مسبَّب بر سبب
اطلاق مسبَّب بر سبب
(ذکر مسبَّب و اراده سبب؛ از اقسام مجاز
لغوى)
يکى از اقسام مجاز لغوي، «اطلاق مسبَّب بر سبب» يعنى آوردن لفظ مسبَّب و اراده سبب است که آن را
از علاقات مجاز نيز شمرده و از آن به «علاقه مسببيت» تعبير کردهاند؛ مانند:
روزى از آسمان فروفرستاده نمىشود، آنچه فرومىريزد، باران است که گياهان
از آن رشد مىکنند و خوراک و روزى از آن پديد مىآيد؛ پس، رزق (مسبب) مجازاً بر باران
(سبب) اطلاق شده است.
و نيز مانند:((... قَدْ أَنزَلْنَا
عَلَيْكُمْ لِبَاسًا...) ؛ )در حقيقت ما براى شما لباسى فرو فرستاديم (اعراف//
26) . در اين آيه، نزول آب، سبب ايجاد لباس است، و لباس (مسبَّب) بر ماء (سبب) اطلاق
شده است.
[1]زركشي ، محمد بن بهادر ، 745 - 794ق;البرهان
فى علوم القرآن(باحاشيه);جلد2;صفحه 259
[2]سيوطي ، عبد الرحمان بن ابي بكر ،
849 - 911ق.;الاتقان فى علوم القرآن;جلد3;صفحه 124
نام کتاب : فرهنگ نامه علوم قرآن نویسنده : دفتر تبلیغات اسلامی جلد : 1 صفحه : 992