درمصداق گرفته اند.

4. بازگشت صفات ثبوتى به يك صفت

در اين جا نظر ديگرى نيز هست و آن اين كه: مى توان تمام صفات سلبى را به سلب يك صفت، و تمام صفات ثبوتى را به ثبوت يك صفت بازگرداند، تمام صفات سلبى در خدا، به سلب «امكان» از او بازگشت مى كند; اگر امكان را از ساحت خدا سلب نموديم، طبعاً تمام صفات سلبى در آن مندرج خواهد بود; در اين صورت خدا نه جوهر است نه عرض، نه حادث است نه حال و... و همچنين تمام صفات ثبوتى از علم و قدرت و حيات به يك وصف برمى گردد و آن وجوب متأكد يا وجوب وجود است. همچنان كه تمام صفات اضافى مانند خالقيت، رازقيت و عليّت به يك اضافه برمى گردد و آن «اضافه قيوميت» است، زيرا رزق و خلق و حيات وهدايت، همگى با ذات خدا قائم بوده و از ناحيه او افاضه مى شود.

از اين بيان مى توان نتيجه گرفت كه جمع ميان كمال بساطت و اتصاف به صفات مختلف، امكان پذير است; ولى مشروط بر اين كه موضع وحدت روشن شود و آن وحدتِ واقعياتِ اين صفات با ذات است، نه وحدت مفاهيم با ذات و در آينده بار ديگر به اين بحث باز مى گرديم. محور بحث در اين جا اين است كه كثرت اسماء با بساطت ذات منافات ندارد، در حالى كه ملاك بحث در مباحث آينده عينيت صفات با ذات است.