(وَ ما كُنّا مُعَذِّبينَ حَتّى نَبْعَثَ رَسُولاً).(اسراء/15)

«ماهيچ قومى را عذاب نمى كنيم مگر اينكه قبلاً براى آنها پيامبرى مى فرستيم».

بنابراين، مشيت حكيمانه الهى ايجاب كرده است كه ابزار هدايت را در اختيار همگان قرار دهد، آنگاه بگويد:(...فَمَنْ شاءَ فَلْيُؤْمِن وَمَنْ شاءَ فَلْيَكْفُر...) واگر قرآن، در موردى مى گويد: هدايت و ضلالت در دست خدا است، هركس را بخواهد هدايت وهركس را بخواهد گمراه مى سازد، به اين نوع از هدايت، ارتباطى ندارد. مشيت حكيمانه او تعلق گرفته كه اين قسم از هدايت در اختيار همگان باشد و هركس خواست از آن بهره بگيرد.

آرى در برابر اين دو هدايت همگانى، هدايت خصوصى است، كه در اختيار برخى قرار مى گيرد و به تعبير ديگر: به هر كسى بخواهد مى بخشد و به هركس نخواهد نمى بخشد، البته خواستن و نخواستن خدا نيز بى ملاك نبوده و قطعاً براى خود ضابطه اى دارد كه هم اكنون بيان مى گردد.

هدايت خصوصى

خداى مهربان، گذشته از هدايت هاى همگانى، هدايت خاصى دارد كه از آن گروهى است كه از هدايت نخستين بهره گرفته و از اين طريق خويشتن را در معرض بهرهورى از نسيم رحمت قرار دهد، خداوند نسبت به اين گروه، از دريچه رحمت نگريسته، و در پوشش الطاف خاص خود در مى آورد.

گروهى كه از هدايت همگانى (هدايت پيامبران، امامان وكتاب آسمانى) بهره مند شده، و با عقيده پاك در طريق اطاعت باشند، ناگهان الطاف خاص الهى شامل حال آنها مى شود و از هدايت افزون ازگذشته، بهره مند مى گردند، بهره گيرى از اين هدايت در دست خدا است، او هركس را بخواهد هدايت مى كند ولى خواست خدا، نيز بى ملاك نيست، ملاك آن، بهره مندى از