مى فرمايد:

(سَأَلَ سائِلٌ بِعَذاب واقِع*لِلْكافِرينَ لَيْسَ لَهُ دافِع* مِنَ اللّهِ ذِى المَعارِج*تعرُجُ المَلائِكَة وَالرُّوح إِليهِ فى يَوم كانَ مِقدارُهُ خَمْسِينَ أَلْفَ سَنَة). (معارج/1ـ4)

«سؤال كننده اى از عذاب قطعى كه رخ داد كسى نمى تواند آن را دفع كند، خداوندى كه صاحب معراج ها است، فرشتگان و روح در روزى كه به درازاى پنجاه هزار سال است به سوى او بالا مى روند».

اهل لغت براى «عروج» معانى متعددى مانند: ميل، شمارش و ارتقاء ذكر كرده اند، ولى مسلماً مقصود در اين آيه همان سومى است، و آيه دوم كه از ارتقاء فرشتگان و روح به سوى مقام ربوبى حكايت مى كند، اين معنا را تأييد مى نمايد.

و در هر حال مقصود از «ذو المعارج» يكى از دو معنى زير است:

1. در آسمانها نقاط خاصى است كه فرشتگان و روح در روز قيامت به مقام قرب الهى از آنجا عروج مى كنند تا فرمانها را دريافت كنند.

2. مقاماتى كه افراد با ايمان آنها را يكى پس از ديگرى مى پيمايند.

معنى نخست با سياق آيه انطباق بيشترى دارد، ولى در عين حال معنى دوم نيز خالى از شاهد نيست، چنان كه مى فرمايد:

(...لَهُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ كَرِيمٌ).(انفال/4)

«براى آنان نزد پروردگارشان درجات و آمرزش و روزى بسيار و پايدار است».

اسم پنجاه و هشتم: ذو مغفرة

اين لفظ در قرآن دوبار آمده است و در هر دو مورد وصف خدا قرار گرفته