نام کتاب : منشور جاويد نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر جلد : 2 صفحه : 143
و نيز مى فرمايد:
(أَلَيْسَ اللّهُ بِأَحْكَمِ الحاكِمين).(تين/8)
«آيا خدا بهترين داوران نيست».
حُكْم در لغت به معنى منع است چنان كه شاعر مى گويد:
ابنى حنيفة أحكموا اسفهاءَكم *** انّى أخاف عليكم أن أغضِبا
اى فرزندان حنيفه بى خردان خود را منع كنيد. از ا ن ترسم كه بر شما خشم گيرم.
سپس اين لفظ در هر رأى قاطع به كار مى رود، زيرا رأى قاطع مانع از تعدّى طرفين مى شود. و اگر به پند و اندرز حكمت مى گويند چون انسان را از كار ناشايست باز مى دارد، اگر قرآن خدا را (أَحْكَمُ الحاكِمين) مى داند و يا حكم را نيز از آن او مى داند و مى فرمايد: (...أَلا لَهُ الحُكْمُ وَ هُوَ أَسْرَعُ الحاسِبينَ). (انعام/62):«داورى براى او است و او سريع ترين حساب كنندگان است» به همين مناسبت است.
درست است كه حكم به معنى «منع» است، ولى در مورد آيه، لفظ( أحْكَمَ)متضمن معنى اتقان نيز مى باشد و صيغه تفضيل به خاطر همين است و مفاد (أحكم الحاكمين) اين است كه حكم او در اتقان و نفوذ بالاترين حكم ها است، و به تعبير ديگر صيغه تفضيل در اين مورد مربوط به كميت حكم نيست بلكه مربوط به كيفيت آن است.
اسم دهم: أحسن الخالقين
جمله (أحسن الخالقين) در قرآن دو بار و در هر دو بار، به عنوان وصف خدا ذكر شده است، چنان كه مى فرمايد: