responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فلسفه اسلامى و اصول ديالك تيك نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر    جلد : 1  صفحه : 265

بر اساس نظريه حركت در جوهر، هيچ ماده اى در جهان ثبات و قرار ندارد و هر پديده، در هر آن، از وجود و هستى خاصى برخوردار است كه آن هستى، در آن قبلى نبوده و در آن بعد نيز نخواهد بود. چيزى كه هست گاه اين تغيير وسيلان محسوس است و گاه محسوس نيست، و محسوس نبودن آن ضررى به اين قانون، كه دلايل فلسفى آن را تأييد مى كند، نمى زند.

چرا برخى حركت در جوهر را محال مى شمارند؟[1]

برخى از فلاسفه اسلامى پيش از صدرالمتألهين، حركت در جوهر را بدين علت محال مى دانستند كه تحول و تغيير نمى تواند طورى باشد كه رشته ارتباط شىء متحول را با گذشته آن، قطع كند، و به ديگر تعبير، نبايد به گونه اى باشد كه شىء به كلى از ميان رفته و شىء تازه اى كه اصلاً با گذشته وى ارتباط ندارد، جايگزين آن گردد، بلكه بايد هسته اصلى شىء حفظ شود و حركت، در ظواهر وصفات، و قشر و پوست آن انجام گيرد.

در تمام حركتها و تحولهايى كه در پديده هاى كيهانى و زمينى(از جماد ونبات وجاندار) رخ مى دهد بايستى رابطه گذشته با آينده حفظ گردد، تا آنجا كه بتوان گفت كره زمين فعلى، همان زمين چند ميليون سال پيش است كه به مرور به اين صورت درآمده است، يا اين درخت تنومند چنار همان نهال صد سال پيش است كه رشد و نمو كرده است. طبعاً اين ارتباط در صورتى امكان پذير خواهد بود كه جوهر وذات شىء محفوظ بماند، و تنها صفات آن عوض شود.


[1] اشكال حركت در جوهر، به آنچه كه در متن آمده است، منحصر نيست، بلكه اشكالات ديگرى نيز در نظر مخالفان هست كه برخى را صدر المتألهين در اسفار، ج3، ص 85، يادآور شده است.

نام کتاب : فلسفه اسلامى و اصول ديالك تيك نویسنده : سبحانى، شیخ جعفر    جلد : 1  صفحه : 265
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست