ثمرات اصل نخست: توحيد

4

حدوث قرآن

از مسائل كم حاصل ولى پردرد سر مسأله «حدوث ويا قديم بودن قرآن» است. اهل حديث وسپس اشاعره پيرو نظريه دوم ودر مقابل آنان معتزله قائل بر حدوث قرآن هستند. اين مسأله در نيمه هاى قرن دوم از طريق علماى اهل كتاب كه حاشيه نشين هاى بيت اموى بودند، به خاطر تشكيك در عقايد مسلمانان مطرح گرديد. وگروهى كوركورانه بدون آنكه پيرامون آن فكر كنند واصولاً موضوع بحث را منقّح نمايند، «قديم بودن» ويا لااقل حادث نبودن آنرا پذيرفتند ودر راه آن گرفتارى ها را بر جان خريدند ومعتزله با يك محاسبه كوچك، منكر قديم بودن قرآن گشته وبر حدوث آن اصرار ورزيدند.

پيش از آنكه به نقل دلايل طرفين بپردازيم،نكاتى را ياد آور مى شويم:

1ـ تاريخچه پيدايش مسأله

از بررسى تاريخ مسأله به روشنى به دست مى آيد: نخستين گروهى كه مسأله حدوث وقدم قرآن را در ميان مسلمانان مطرح كرد، كشيشان مسيحى بودند كه در عصر امويها در خلفا واطرافيان آنها نفوذ خاصى داشتند وهدف آنان از طرح اين نوع از مسائل، يك تير ودو نشان بود.