مطلق، در نزد خرد زشت ونازيباست.

2ـ پاسخ ديگر اين كه ميان وعد ووعيد تفاوت بسيار است. ترك عمل به وعده در نظر خرد زشت ونازيباوترك عمل به وعيد نه تنها قبيح نيست، بلكه در مواردى مستحسن است.

طبق نقل انس بن مالك پيامبر صلَّى اللّه عليه و آله و سلَّم مى گويد:

«مَنْ وَعدَهُ اللّهُ على عَمَلِهِ ثواباً فَهُوَ منجزٌ له ومَن أوعده على عمله عقاباً فهُوَ في الخِيار» اگر خدا بر انجام عملى وعده پاداش دهد، او حتماً عمل خواهد كرد واگر بيم داد، او در انجام آن مختار است.[1]

روايت انس خبر واحدى است. در صورت حكم خرد بر قبح تخلف، وعد ووعيد نمى تواند مخصص آن باشد.مهم در اين مورد فهم حكم خرد است وآن اين كه آيا ميان وعد ووعيد در نظر خرد فرقى هست يا نه، آيا خرد عفو از مجرم را در شرايطى كه مايه تجرى ديگران نگردد، بسان تخلف از وعده مى داند يا ميان اين دو قائل به فرق است وتخلف در مورد پاداش را يك نوع نامردى تلقى مى كند وعفو از مجرم را نشانه نهايتِ سعه صدر مى داند وتفاوت اين دو در اين جا است كه ترك عمل به وعده، ناديده گرفتن حقوق ديگران است درحالى كه ترك عمل به تهديد، جز اسقاط حقّ چيزى نيست.

3ـ تجويز عفو مايه جرأت است

تجويز عفو مجرم يك نوع دعوت به گناه واغراء به فعل قبيح است، زيرا مجرم در اين صورت به اعتماد عفو مرتكب گناه مى گردد، نتيجه اين كه مؤاخذه باز دارنده از گناه است وعفو از گناه مجرم، يك نوع ايجاد برابرى ميان مطيع وعاصى است كه