دو نظريه ديگر در باره صفات خبرى

تفويض و تأويل

نظر مشبهه و مجسّمه چيزى نيست كه انسان موحدى به آن گرايش پيدا كند، و عقيده اهل حديث و اشاعره نيز در كشاكش تعقيد و تجسيم قرار گرفته است، در اينجا گروهى بر آن شدند كه خود را از اين گرفتارى ها برهانند و معانى اين صفات را كه در قرآن آمده است، به خود خدا واگذار كنند، و در باره آنها اظهار نظر نكنند، از اين گروه مى توان از شخصيت هايى نام برد كه هر يك در عصر خود، شاخصى در علم كلام و فاضلى ارجمند در علم مناظره بودند. اينك برخى را ياد آور مى شويم:

1 ـ غزالى مى گويد: كمترين چيزى كه اعتقاد آن، بر مكلف واجب است، همان چيزى است كه شهادتين باز گو كننده آن است، وقتى انسان، پيامبر را تصديق كرد، بايد تصديق كند كه خدا زنده، توانا، دانا و متكلم است و براى او مانندى نيست و او شنوا و دانا است، بر همين اعتقاد مجمل، امت اسلامى آمده اند و رفتهاند، تنها در برخى از شهرها بود كه به گوش بعضى مى رسيد كه آيا قرآن قديم است يا حادث[1]؟