گزيد و در مدينه منوره نيز درس مى گفت و فتوا مى داد، و سرانجام، به خاطر اقامت در اين دو شهر، به لقب امام الحرمين معروف گشت[1].»

ابن اثير، در تاريخ خود، در حوادث سال 456، علت انتقال او را از جوين به حرمين شريفين، مطرح كرده است، و علت آن را خشونت عميد كندرى، وزير طغرل بك، دانسته است. گويا وزير ياد شده، ضد شافعى بوده و به اين هدف، از سلطان وقت اجازه گرفت كه شيعه را بر بالاى منابر لعن كنند، آنگاه به تدريج اجازه گرفت كه اشاعره را كه همگى در فقه از شافعى پيروى مى كردند، لعن كنند، و همين كار سبب شد كه بزرگان اشاعره در خراسان از اين عمل ناراحت شوند، و در نتيجه، ابوالقاسم قشيرى و ابو المعالى جوينى، خراسان را ترك كردند، و دومى، چهار سال تمام در حرمين شريفين، به سر برد و در آنجا به تدريس و افتاء پرداخت و لقب امام الحرمين، به خود گرفت. وقتى وزير مزبور از كار بر كنار شد و نظام الملك جاى او را گرفت، ورق برگشت و از اشاعره، اعاده حيثيت شد[2] و همگى به خراسان بازگشتند.

اساتيد و آثار علمى او

او در دوران جوانى، نزد پدر خود شيخ عبد اللّه كه فقيه شافعى و بسيار پركار بود، درس خواند. پس از درگذشت پدر، در سال 438، به مدرسه بيهق رفت و نزد شيخ ابو القاسم اسفراينى و ديگران، به تكميل تحصيلات خود پرداخت. او در حدود بيست كتاب از خود به يادگار نهاد كه قسمتى از آنها چاپ و منتشر شده و برخى ديگر به صورت مخطوط در كتابخانه هاى جهان باقى است. ما فقط اسامى