responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : فرهنگ شیعه نویسنده : خطيبي کوشکک، محمد و همکاران    جلد : 1  صفحه : 71

بوده‌اند؛ امّا پس بلوغ مسلمان مى‌شود و دوباره كافر مى‌گردد (كشف الغطاء، 418؛ الخلاف‌، السّلسلة الينابيع الفقهيّة، 31/ 59؛ ارشاد الأذهان‌، 2/ 188؛ تحرير الوسيلة، 2/ 329).

شرطهاى ارتداد:

فقهاى شيعه براى تحقّق ارتداد شرطهايى را معتبر دانسته‌اند كه بدون آنها كسى را نمى‌توان مرتد دانست:

1. بلوغ:

بر سه قسم است: الف. بلوغ نكاح: آن است كه شخص بر زناشويى توانايى يابد. از اين رو، احتلام فعلى شرط نيست (التبيان‌، 3/ 116). ب. بلوغ حلم: مراد آن است كه شخص دچار احتلام گردد.

ج. بلوغ أشد: در اين باره ميان فقها اختلاف درگرفته است. برخى آن را كمال عقل دانسته‌اند (همان، 7/ 292) و برخى، بلوغ رشد شمرده و گفته‌اند: بلوغ اشد عبارت از بلوغ نكاح و رشد است و هنگام آن غالباً هيجده سالگى است (الميزان‌، 7/ 376).

برخى ديگر تعريفى ديگر آورده‌اند: بلوغ اشد آن است كه انسان از نظر قواى جسمانى به حدّ كمال برسد و هنگام آن، غالباً هيجده سالگى است (تفسير نمونه‌، 16/ 39). بلوغ حلم هنگامى است كه انسان براى ورود بر والدين مى‌بايد اذن گيرد. با بلوغ اشد، مرحله كودكى پايان مى‌پذيرد و تصرّفات مالى با اين بلوغ روا مى‌گردد.

2. عقل:

شيعه و سنّى بر اين شرط متّفق‌اند. ارتداد ديوانه و مست پذيرفته نيست؛ زيرا عقل به ويژه در امور اعتقادى از شرطهاى بنيادى است (تحرير، 2/ 445).

3. اختيار:

در برابر اجبار و اضطرار است. شيعيان بر اين شرط اتّفاق نظر دارند.

اگر كسى را مجبور به كفر كنند و از روى اكراه كفر بگويد، گفتارش لغو و بيهوده شمرده مى‌شود (شرايع الاسلام‌، 4/ 962؛ المبسوط السّلسلة الينابيع الفقهيّة، 31/ 180؛ الخلاف‌، همان، 31/ 66).

4. قصد:

كسى كه سخن كفرآميز بر زبان مى‌آورد، بايد با قصد و انگيزه و علم به معانى، آنها را به زبان آورد. اگر در حال خواب، بيهوشى و حتى خشم، كفر بگويد، نمى‌توان او را مرتد دانست (تحرير الوسيلة، 2/ 445).

احكام ارتداد:

الف. مجازات بدنى:

فقهاى اماميّه اگر مرتد، مرد باشد، ميان ارتداد فطرى و ملّى فرق نهاده‌اند. مردى كه مرتد فطرى است، به مرگ محكوم مى‌شود. اگر مرتد ملّى باشد، نخست او را به توبه وا مى‌دارند و اگر توبه نكرد،

نام کتاب : فرهنگ شیعه نویسنده : خطيبي کوشکک، محمد و همکاران    جلد : 1  صفحه : 71
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست