المنار نوشته شيخ محمد عبده مصرى (خورشيد مغرب‌، 122 و 123).

امام مهدى (ع) و شب قدر:

قرآن دو بار از شب قدر سخن گفته است: يكى در سوره قدر و ديگرى در سوره دخّان. از آيات سوره قدر برمى‌آيد كه هر سال را شبى است كه از هزار ماه بهتر است. در اين شب، فرشتگان همراه بزرگ خويش، روح، به زمين مى‌آيند و امر و فرمان و تقدير خداوند را براى سال آينده فرود مى‌آورند. از رواياتى كه به تفسير اين سوره و سوره دخّان پرداخته‌اند، مى‌توان دريافت كه فرشتگان در شب قدر، تقدير يك سال را نزد ولىّ مطلق زمان مى‌آورند و بدو عرضه مى‌دارند. اين رويداد همواره بوده است و خواهد بود. در روزگار پيامبر 6 فرشتگان بر ايشان نازل مى‌شدند و پس از آن پيامبر 6 نيز در هر روزگارى بر ولىّ و حجّت خدا فرود مى‌آيند. او صاحب شب قدر است. وجود شب قدر و فرود فرشتگان را همه مسلمانان پذيرفته‌اند و بدين روى، امامان معصوم (ع) به شيعيان فرموده‌اند، براى اثبات امامت امامان شيعه (ع) به اين آيات تمسّك جوييد؛ زيرا چون همواره در هر سال، شبى با نام «شب قدر» وجود دارد، ناگزير مى‌بايد همواره ولىّ و حجّتى نيز در زمين باشد (الاصول من الكافى‌، 1/ 193). اين آيات نشانگر وجود امام زمان (ع) و ولايت باطنى اويند.

***

ميثاق عالَم ذَرّ: اقرار فطرى انسان بر ربوبيّت خداوند

آموزه‌اى از قرآن كريم است (اعراف/ 172- 173). مراد، پيمانى است كه خداوند از آدميان گرفته است؛ پيمانى كه در آن اقرار كرده‌اند او پروردگار آنان است. از اين ميثاق با تعابير ديگرى نيز ياد كرده‌اند؛ همچون عهد الست، پيمان فطرت، ميثاق توحيد و توحيد فطرى (منشور جاويد، 2/ 64).

در اين باره كه حقيقت ميثاق عالم ذر چيست، از آيات قرآن مى‌توان دريافت كه خداوند در مرحله‌اى از خلقت، همه فرزندان آدم را تا قيامت ظاهر ساخته و آنان را بر ربوبيّت خويش گواه گرفته است و آدميزادگان بر اين حقيقت اقرار كرده‌اند تا بهانه‌اى براى آنان نماند و تقليد از نياكان را دليل كفر و شرك نياورند