و دورويى مى‌آفريند.» (كافى‌، 2/ 300)

3. ترس:

گاه دشمنان از آن رو كه توانايى رويارويى با اهل ايمان را ندارند و از فرجام آن مى‌هراسند، لباس ديندارى درمى‌پوشند و كفر خويش را پنهان مى‌سازند و موزيانه و پنهانكارانه به مبارزه خويش تداوم مى‌بخشند (ر. ك. تفسير نمونه‌، 1/ 97).

4. دروغ:

بنابر پاره‌اى روايات، دروغگويى به نفاق مى‌انجامد و رفته رفته آدمى را از ايمان جدا مى‌سازد؛ چنان كه امام على (ع) مى‌فرمايد: «دروغگويى به نفاق مى‌رسد.» (ميزان الحكمة، 4/ 3328)

5. رذيلت‌هاى اخلاقى:

امام على (ع) در حديث مفصّلى، علل نفاق را بر مى‌شمارد و مى‌فرمايد: «نفاق بر چهار پايه استوار است: هوس و سهل‌انگارى و خشم و طمع.

هوس را چهار شعبه است: ستم و تجاوز و شهوت و سركشى .... سهل‌انگارى را نيز چهار شعبه است: غفلت و غرور به رحمت الهى و آرزو و ترس و .... خشم را نيز چهار شعبه است: تكبّر و تفاخر و غرور و تعصّب.

طمع را نيز چهار شعبه است: شادمانى، سرمستى، خيره‌سرى و فزون‌خواهى.» (كافى‌، 1/ 393 باب صفة النفاق و المنافق)