عقيده مسلمانان درباره عصمت و معصومان يكسان نيست. شيعيان دوازده امامى معتقدند كه پيامبر اسلام 6، امامان دوازده‌گانه (ع) و حضرت فاطمه زهراء (س)، همگى معصوم‌اند؛ ولى اهل سنّت، فقط پيامبر 6 را معصوم مى‌دانند.

مسلمانان همه پيامبران الهى را معصوم مى‌شمارند؛ ولى درباره چگونگى عصمت آنان اختلاف نظر دارند. دسته‌اى از مسلمانان، پيامبران را از دروغ معصوم مى‌دانند و برخى ديگر معتقدند كه عصمت از دروغ، فقط در تبليغ وحى لازم است.

اعتقاد شيعه بر اين است كه پيامبران، امامان دوازده‌گانه (ع) و حضرت فاطمه زهراء (س) در همه عمر خويش از هرگونه گناه و خطا- كوچك و بزرگ و عمدى و سهوى- پاك و مبرّايند (شرح المواقف‌، 7 و 8/ 2636؛ سرمايه ايمان، 90).

***

علائم ظهور امام زمان (ع)

رخدادهايى را گويند كه در آستانه ظهور امام غايب (ع) در جهان پيش مى‌آيند.

نشانه‌هاى ظهور، غير از شرايط ظهورند.

مهم‌ترين تفاوت‌هاى آنها عبارت‌اند از:

الف. ظهور به شرايط خود، ارتباطى علّى و منطقى و بستگى حقيقى و واقعى دارد؛ بدين معنا كه تنها هنگامى تحقّق مى‌پذيرد كه شرايط آن فراهم آيد. علائم ظهور چنين نيستند و امكان ظهور بدون آنها نيز فراهم است. البتّه برخى علائم همانند قتل نفس زكيّه پيش از ظهور تحقّق مى‌يابند و در تحقّق شرايط مؤثّرند؛ ولى اين به معناى آن نيست كه شرط ظهور امام غايب‌اند. ب. هنگام ظهور، همه شرايط موجودند؛ امّا نشانه‌ها چنين نيستند؛ زيرا گاه نشانه‌اى پديدار مى‌شود و سپس از ميان مى‌رود و نشانه‌اى ديگر نمودار مى‌گردد (تاريخ الغيبة الكبرى‌، 398- 395).

انواع نشانه‌ها:

بنابر روايات بزرگان معصوم (ع)، نشانه‌هاى ظهور، بر دو دسته‌اند:

الف. نشانه‌هاى حتمى:

مراد نشانه‌هايى است كه بى‌گمان پيش از ظهور تحقّق مى‌يابند و بر هيچ شرط و قيدى معلّق نيستند؛ امّا تحقّق نشانه‌هاى غير حتمى معلّق به شرطهايى است. روايتى از امام صادق (ع) نقل است كه به اين دو دسته نشانه تصريح دارد و از جمله، خروج‌