توحيد و نبوّت و معاد و ديگر اصول ايمان آوَرَد (اصل الشّيعة و اصولها، 116). ب. عقل در كنار قرآن، سنّت و اجماع، يكى از منابع استنباط احكام دينى است. (همان، 114) ج. عقل در منابع روايى شيعه جايگاهى بس والا دارد؛ چنان كه اين امر مزيّتى براى روايات شيعى در برابر روايات غير شيعى محسوب شده است.

در منابع معتبر روايى شيعه، روايات عقل و جهل، فصلى جداگانه دارند و حتّى پيش از مباحث توحيد و نبوّت مى‌آيند (تعليم و تربيت در اسلام، 275).

موانع خردورزى:

از آيات قرآنى و روايات شيعى بر مى‌آيد كه گاه موانعى پيش راه خردورزى قد بلند مى‌كنند و انسان را از اين نعمت بس بزرگ، بى‌نصيب مى‌سازند. مهمترين آنها عبارتند از:

خواهش‌هاى نفسانى (غرر الحكم‌، 4/ 32)؛ عادات و سنّت‌هاى نادرست (بقره/ 171)؛ خود پسندى و بى‌نياز پنداشتن خويش از عقل (تحف العقول‌، 88 و 90)؛ همنشينى با نادانان (عيون الحكم و المواعظ، 472) و روى‌گردانى از خردمندان (مستدرك الوسائل، 11/ 207).

عوامل رشد خردورزى:

در آموزه‌هاى اسلامى از عواملى ياد شده است كه خرد را مى‌پرورانند و به خردورزى انسان جهت مى‌بخشند. از آن جمله است: دل سپردن به كلام الهى و تن دادن به فرمان‌هاى آسمانى (نهج البلاغه‌، خطبه 1)؛ دانشجويى و تجربه‌آموزى (غرر الحكم‌/ 2/ 32)؛ همنشينى با خردمندان (همان، 5/ 336 و 6/ 151)؛ سير در آفاق و نظر كردن در سرنوشت گذشتگان (آل عمران/ 190 و 191؛ حج/ 46؛ اعراف/ 176)؛ سير در انفس و انديشيدن درباره خود (بحارالأنوار، 71/ 342- 338).

***

خُلود: جاودانگى‌

بيش‌تر اهل لغت، كلمه «خلود» را به معناى دوام، بقا و جاودانگى دانسته‌اند و طول عمر را از باب تشبيه، خلود خوانده‌اند (لسان العرب‌، 3/ 164؛ معجم مقاييس اللّغة، 2/ 207). برخى نيز آن را به معناى بقا و طول عمر دانسته و از باب تشبيه به معناى حيات جاودان به كار