مشهور او، صادق و كنيه گرامى‌اش ابوعبداللَّه است (مصنّفات الشيخ المفيد، 11/ 179 و 180).

فضائل و مناقب:

امام صادق (ع) بر بلندترين قلّه‌هاى صدق و اخلاص جاى داشت و همگان، او را به صفات نيك و والا ستوده‌اند. برخى از صفات آن امام همام (ع) عبارت‌اند از:

1. عبادت:

از مالك بن انس روايت است «جعفر بن محمّد پيوسته يا به روزه بود و يا به نماز و در ذكر خدا.» (علل الشّرايع‌، 235)

2. تسليم و رضا:

نقل كرده‌اند كه چون فرزندش از دنيا رفت، فرمود «ما اهل بيت، چون مصيبتى رقم مى‌خورد، پيش از آن نگران مى‌شويم؛ ولى چون قضاى الهى پيش مى‌آيد، بدان رضا مى‌دهيم و تسليم امر خدا مى‌شويم.» (بحارالانوار، 47/ 49)

3. دانش:

امام صادق (ع) همانند پدر گرامى‌اش، سرآمد دانشمندان روزگار بود. از او نقل است: «هر چه مى‌خواهيد از من بپرسيد پيش از آنكه از دستم دهيد.» (اعيان الشّيعه‌، 9/ 1/ 661)

4. يارى مستمندان:

از هشام بن سالم روايت است كه آن امام همام (ع) شبانگاهان سراغ مستمندان مى‌رفت و آنان را اطعام مى‌كرد و نيازهاى مالى‌شان را بر مى‌آورد (الفروع من الكافى‌، 4/ 8).

امامت:

پيامبراسلام 6 در حديث مشهور جابر انصارى، امام صادق (ع) را ششمين وصىّ و خليفه خويش خوانده و مصداق آيه اولى الامر دانسته است (كمال الدّين و تمام النّعمة، 1/ 475). از امام سجّاد (ع) نيز نقل كرده‌اند كه امام پس از خويش را حضرت باقر (ع) و سپس حضرت صادق (ع) معرفّى كرده است.

در اين روايت يكى از اصحاب مى‌پرسد:

«چرا او را صادق گويند؟ مگر نه اين است كه شما اهل‌بيت همگى اهل راستى و صدق‌ايد؟» امام سجّاد (ع) پاسخ مى‌دهد:

«آرى؛ ولى يكى از نوادگان فرزندم نيز جعفر نام دارد كه به دروغ مدّعى امامت مى‌شود. بدين روى جعفر بن محمّد را صادق لقب مى‌دهند تا از مدّعى كذّاب بازشناخته گردد.» (بحارالانوار، 47/ 9) نيز در روايتى از امام باقر (ع) خطاب به محمّد بن مسلم آمده است: «پس از من، امام تو جعفر بن محمّد است. از دين او پيروى كن و از دانش او بهره برگير.» (همان، 15)

روزگار امامت:

آغاز امامت حضرت صادق (ع) سال 114 ه. است كه سى و