اِبْنِ وَصیفْ شاه، ابواسحاق ابراهیم بن وصیف شاه (یا سیف شاه)، مورخ مصری. حاجی خلیفه (1/30، 613) درگذشت او را در 599ق/1203م و بغدادی (1/10) در 596ق/1200م دانسته است. بعضی دیگر چون خالدوف (I/446) و بروکلمان (GAL, I/409; GAL, S, I/574) وی را تا 606ق/1209م زنده دانسته‌اند. این نظر باتوجه به یکی از آثار خطی وی با عنوان جواهر البور و وقائع الامور که وقایع مصر را تا 606ق ثبت کرده است (فهرس المخطوطات المصوره، 2/108)، درست می‌نماید.
ابن وصیف شاه یکی از بزرگان مصر در عصر خویش بوده و احتمالاً در روضه، یکی از جزایر نیل نزدیک قاهره زندگی می‌کرده است (مصطفی، 2/194). او چند اثر تاریخی از حود بر جای نهاده که مورخان بعدی چون قلقشندی (1/369، 2/293، 322، 5/482)، مقریزی (جم‌( و ابن تغری بردی (1/38) از آنها بهره جسته‌اند.
آثار: العجائب الکبیر، که مختصر آن توسط کارادُوو در 1898م در پاریس به چاپ رسیده است (مصطفی، همانجا). نسخۀ خطی کامل آن به شمارۀ 687 در موزۀ بریتانیا (ریو، 468) و نسخه‌ای دیگر از آن در انستیتو خاورشناسی شوروی به شمارۀ 9594 موجود است (خالدوف، همانجا). اثر دیگر وی، جواهر البحور و وقائع الامور و عجائب الدهور فی اخبار الدیار المصریه است و چنانکه گفته شد، مشتمل بر حوادث مصر تا 606ق است (مصطفی، همانجا؛ فهرس المخطوطات المصوره، همانجا) و نسخ متعددی از آن در موزۀ گوتا (پرچ، III/257)، وین (فلوگل، II/147)، پاریس (دوسلان، I/330) و لایپزیک (فولرس، 211) موجود است. آثار دیگری نیز برای او بر شمرده‌اند، چون: اخبار مدینه السوس (حاجی خلیفه، 1/30؛ ابن ایاس، 1(1)/65) و نزهه الغیضه فی فضایل الروضه (مصطفی، بغدادی، همانجاها).
مآخذ: ابن ایاس، محمدبن احمد، بدائع الزهور، قاهره، 1402ق؛ ابن تغری بردی، النجوم؛ بغدادی، هدیه؛ حاجی خلیفه، کشف؛ فهرس المخطوطات المصوره، قاهره، 1956م؛ قلقشندی، احمدبن علی، صبح الاعشی، قاهره، 1383ق؛ مصطفی، شاکر، التاریخ العربی و المؤرخون، بیروت، 1980م؛ مقریزی، احمدبن علی، الخطط، به کوشش گاستون ویت، قاهره، 1924م؛ نیز:
De Slane; Flügel, Gustav, Die arabischen, persischen und türkischen Handschriften, Wien, 1862; GAL; GAL, S; Khalidov; Pertsch; Rieu, Charles, Supplement to the Catalogue of the Arabic Manuscripts, London, 1894; Vollers, K., Katalog der islamischen,… Handschriften, Leipzig, 1906.
قهار مقیمی