اَنْوَرِ شيرازي، ابراهيم خان (1182-1216ق/1768-1801م)، كوچكترين فرزند كريمخان زند، از شاعران اواخر زنديه و اوايل قاجاريه. هدايت (1/9) و به تبع او برخى از منابع متأخر نام او را محمد ابراهيمخان ذكر كردهاند (ديوان بيگى، 1/194؛ خوب نظر، 4). مادرش دختر محمدخان كلهر بود (همو، 6؛ مدرس رضوي، 459). ابراهيم پس از مرگ پدر (1193ق) و نيز نابسامانى حكومت زنديه، به دستور عليمرادخان زند در 11 سالگى همراه با ساير برادرانش نابينا شد (نامى، 243؛ اختر، 1/24؛ محمود ميرزا، 1/149-150؛ مفتون، 1/171؛ قس: هلاكو، 14). انور پس از تسلط قاجار، به فرمان آقامحمدخان از شيراز به ساري (مفتون، همانجا)، يا به گفتة اختر (همانجا) به استراباد فرستاده شد. وي در زمان فتحعلى شاه به قصد زيارت عتبات عاليات به عراق سفر كرد (همو، 1/24- 25)؛ در بازگشت چندي در نهاوند اقامت گزيد و همانجا درگذشت (همو، 1/25؛ مفتون، همانجا؛ نواب، 435). اختر كه با ابراهيم خان در شيراز ديداري داشته، از استعداد و اشتياق او نسبت به شعر و شاعري سخن گفته، و صفات نيكوي او را بر شمرده است (نيز نك: نواب، همانجا). راوي بايندري نيز در 1214ق در ساري با وي ديدار داشته، و ظاهراً اشعار وي را تصحيح مى كرده است (ص 494). اشعار او در قالب قصيده و غزل و گاه دو بيتى موزون است (محمودميرزا، 1/150). به گفتة اختر، وي ديوانى در حدود 4 هزار بيت داشته (1/25؛ نيز نك: نواب، همانجا) كه ابياتى از آن به طور پراكنده در تذكرهها و منابع آمده است (براي اشعار او، نك: راوي، 494-496؛ اختر، محمودميرزا، مفتون، همانجاها؛ هدايت، 1/9؛ ديوان بيگى، 1/194- 195). مآخذ: اختر، احمد، تذكره، به كوشش عبدالرسول خيامپور، تبريز، 1343ش؛ خوبنظر، حسن، جانشينان كريمخان زند، فرايبورگ، 1974م؛ ديوان بيگى شيرازي، احمد، حديقة الشعراء، به كوشش عبدالحسين نوايى، تهران، 1364ش؛ راوي بايندري، محمد، انجمن خاقان، نسخة عكسى موجود در كتابخانة مركز؛ محمودميرزا قاجار، سفينة المحمود، به كوشش عبدالرسول خيامپور، تبريز، 1346ش؛ مدرس رضوي، محمدتقى، تعليقات بر مجمل التواريخ ابوالحسن گلستانه، تهران، 1344ش؛ مفتون دنبلى، عبدالرزاق، نگارستان دارا، به كوشش عبدالرسول خيامپور، تبريز، 1343ش؛ نامى اصفهانى، محمدصادق، تاريخ گيتىگشا، به كوشش سعيد نفيسى، تهران، 1317ش؛ نواب شيرازي، علىاكبر، تذكرة دلگشا، به كوشش منصور رستگار فسايى، شيراز، انتشارات نويد؛ هدايت، رضاقلى، مجمع الفصحا، به كوشش مظاهر مصفا، تهران، 1336ش؛ هلاكو قاجار، احمد، مصطبة خراب، به كوشش عبدالرسول خيامپور، تبريز، 1344ش. فاطمه رادمنش