و بسيار تلاوت كردن قرآن؛(9)زيارت امام حسين عليه السّلام.(10)خواندن سوره‌هاى عنكبوت و روم و هزار بار سوره قدر در شب بيست و سوم.(11)

شبهاى مهتابى

شبهاى مهتابى: شبهاى روشن بر اثر تابش نور ماه.

عنوان شبهاى مهتابى يا «ليالى مُقمِره» كه به مناسبت وقت نماز صبح در كلمات معاصران به كار رفته است، بر شبهايى اطلاق مى‌شود كه در مقايسه با ديگر شبها روشن‌تراند؛ به گونه‌اى كه تابش نور ماه مانع رؤيت فجر صادق(--> فجر صادق)در اول وقت طلوع آن مى‌گردد و رؤيت سپيده صبح در اين شبها با كمى تأخير (حدود ده دقيقه بر حسب نوسان نور ماه) امكان‌پذير است. بنابر اين، علاوه بر شبهاى سيزده تا هفدهم كه قرص ماه به نسبت كامل و نور آن زياد است، بر شبهاى پس از آن ـ تا نزديك به اواخر ماه ـ نيز به جهت نزديك شدن تدريجى ماه به افق شرقى (محل برآمدن سپيده صبح) شبهاى مهتابى اطلاق و يا حكم شبهاى مهتابى به اين شبها نيز سرايت داده شده است.(1)

آيا ملاك در طلوع فجر صادق ـ كه اول وقت نماز صبح و گرفتن روزه است ـ طلوع حسى (قابل مشاهده) فجر در افق مى‌باشد يا طلوع تقديرى (واقعى) نيز كفايت مى‌كند، هرچند به سبب غلبه نور ماه، طلوع فجر محسوس نباشد؟ بنابر ديدگاه نخست، وقت نماز صبح و امساك در روزه در شبهاى مهتابى با شبهاى غير مهتابى متفاوت خواهد بود؛ زيرا طلوع حسى فجر در شبهاى مهتابى با حدود ده دقيقه تأخير صورت خواهد گرفت، بر خلاف ديگر شبها؛ ليكن بنابر ديدگاه دوم، تفاوتى ميان شبهاى مهتابى و غير مهتابى نيست؛

• (1)الرسائل العشرة (امام خمينى)/ 199
• (10)5/ 487
• (11)وسائل الشيعة 10/ 361 .
• (9)هداية الأمّة 3/ 78