سر برداشتن از سجده، تشهد سبكى بخواند و سلام دهد.(16)مراد از تشهد سبك، اكتفا به دو شهادت و صلوات است. به تصريح برخى، خواندن تشهد مختصر رخصت است و در نتيجه، خواندن تشهد طولانى نيز جايز خواهد بود، نه عزيمت كه خواندن تشهد مفصل جايز نباشد.(17)

در اينكه در نيّت، تعيين سبب دو سجده سهو ـ به عنوان مثال فراموشى سجده يا تشهد ـ واجب است يا نه، اختلاف مى‌باشد.(18)برخى، در سجده سهو، تشهد و سلام را مستحب دانسته‌اند نه واجب.(19)برخى نيز گفتن ذكر را در حال سجده واجب ندانسته‌اند.(20)

بنابر قول به وجوب ذكر، در اينكه در ذكر، لفظى خاص معتبر است يا نه، اختلاف است.(21)قول به وجوب ذكر با لفظى خاص به اكثر،(22)بلكه مشهور(23)نسبت داده شده است. لفظ خاص به شكلهاى مختلف وارد شده است، از جمله:

1.{ بسم اللّه‌ و باللّه‌ و صلّى اللّه‌ على محمد و آله.}

2.{بسم اللّه‌ و باللّه‌، اللهّم صلّ على محمد و آل محمد.}

3.{بسم اللّه‌ و باللّه‌، السّلام عليك ايّها النبى و رحمة اللّه‌ و بركاته.}

4. عين لفظ سوم با اضافه «و» قبل از{السّلام عليك.}

برخى گفته‌اند: هر يك از چهار ذكر ياد شده كفايت مى‌كند و نمازگزار مخير ميان آنها است.(24)برخى، تنها لفظ دوم و سوم را ذكر كرده و شخص را ميان انتخاب آن دو مخيّر دانسته‌اند.(25)برخى نيز در هر دو سجده به لفظ دوم بسنده كرده‌اند.(26)

فورى بودن وجوب سجده سهو:به گفته برخى، بر سهو كننده واجب است پس از سلام نماز و پيش از انجام دادن فعل منافى با نماز، فورى دو سجده سهو را به جا آورد؛(27)ليكن برخى، فورى بودن آن را واجب ندانسته و تأخير آن را جايز دانسته‌اند.(28)

شرايط و واجبات:آيا تمامى آنچه در سجود نماز به عنوان جزئى از اجزاى نماز معتبر است، مانند طهارت،

• (16)الحدائق الناضرة 9/331ـ 334 ؛ جواهرالكلام 12/442
• (17)جواهر الكلام 12 / 451 ـ 452
• (18)443 ـ 444
• (19)مختلف الشيعة 2/ 434 ؛ مستند الشيعة 7/ 244
• (20)المعتبر 2/ 400 ـ 401 ؛ مختلف الشيعة 2/ 434 ؛ مدارك الأحكام 4/ 285
• (21)المبسوط 1/ 125 ؛ تحرير الأحكام 1/ 306 ؛ غنية النزوع/ 114 ؛ الدروس الشرعية 1/ 208 ؛ مسالك الأفهام 1/ 299 ـ 300
• (22)رياض المسائل 4/ 269
• (23)الروضة البهية 1/ 706
• (24)المقاصد العلية/ 336 ؛ جواهر الكلام 12/455
• (25)المقنع/110 ؛ المقنعة/ 148
• (26)جمل العلم و العمل/ 66 ؛ المراسم العلوية/ 88 ؛ غنية النزوع/ 114
• (27)جواهر الكلام 12/ 455 ؛ العروة الوثقى 3/ 300 ـ 301
• (28)مستند الشيعة 7/ 246 ـ 247