پوشاندن عورت در مرد و بدن در زن و رو به قبله قرار داشتن، در دو سجده سهو نيز معتبر است يا تنها آنچه كه در خصوص سجود واجب است، از قبيل طمأنينه و آرامش بدن در حال سجده و هنگام نشستن بين دو سجده، نهادن هفت موضع از بدن بر زمين و گذاشتن پيشانى بر چيزى كه سجده بر آن صحيح است، در سجده سهو نيز واجب خواهد بود و يا هيچ كدام واجب نيست و تنها به جا آوردن مسماى سجده كفايت مىكند؟ مسئله اختلافى است.(29)برخى، احتياط وجوبى را در مراعات همه واجبات و شرايط معتبر در سجود نماز، در سجده سهو دانستهاند.(30)
تداخل:در صورت عروض چند سبب سجده سهو در نماز، مانند آنكه هم تشهد فراموش شود و هم يك سجده، آيا واجب است براى هر كدام دو سجده سهو به جا آورد، يا تداخل صورت مىگيرد و به جا آوردن دو سجده سهو براى همه كفايت مىكند؟ مسئله اختلافى است.(31)برخى تفصيل داده و گفتهاند: اگر اسباب متعدد از يك نوع باشند، مانند آنكه از روى فراموشى چند بار سخن گفته باشد، تداخل صورت مىگيرد و دو سجده سهو از چند سبب كفايت مىكند؛ ليكن اگر اسباب چند نوع باشند، مانند تكلّم و ترك تشهد از روى فراموشى، تداخل حاصل نمىشود و به تعداد اسباب، سجده سهو واجب مىگردد.(32)
ساير احكام:بنابر قول به وجوب فورى سجده سهو، در صورت تأخير، شخص مرتكب گناه شده است؛ ليكن سجود سهو ساقط نمىشود و بايد آن را به جا آورد و نيز در صورت فراموشى، هر وقت يادش بيايد بايد آن را تدارك كند.(33)
آيا دو سجده سهو شرط صحّت نماز است؛ بدين معنا كه ترك عمدى آن موجب بطلان نماز مىگردد، يا شرط صحّت نيست و با ترك عمدى آن نماز باطل نمىشود؟ مسئله محل اختلاف است. مشهور آن را شرط صحّت نماز نمىدانند.(34)
هرگاه نماز گزار در عروض يكى از موجبات سجده سهو شك كند، بنا را بر عدم آن مىگذارد؛(35)ليكن چنانچه پس از
(29)ذكرى الشيعة 4/ 94 ؛ الحدائق الناضرة 9/ 337 ـ 338 ؛ مفتاح الكرامة 6/ 1562 و 1564 ـ 1565 ؛ مستند الشيعة 7/ 246 ؛ مدارك العروة 18/ 75 ـ 77