جهت ابزار كار مطلق باشد، تهّيه مثل دولاب بر عهده مالك زمين و باغ است. برخى گفته‌اند: ملاك در صورت اطلاق، عرف محل است؛ بنابر اين، اگر عرف تهيه دولاب را بر عهده مالك بداند، وى بايد آن را فراهم كند.(3)

اجاره:از شرايط صحّت اجاره حيوان براى چرخاندن دولاب، ديدن دولاب يا توصيف آن و نيز معلوم بودن عمق چاه و تعيين مقدار منفعت (استفاده از حيوان) از حيث زمان، مانند يك روز يا پر كردن بركه‌اى معيّن است.(4)

شفعه:در تعلّق حقّ شفعه به مثل دولاب از منقولات، اختلاف است. عدم تعلق به مشهور نسبت داده شده است. بنابر اين قول، چنانچه دولاب با زمين فروخته شود، بنابر نظر برخى، حقّ شفعه به آن تعلّق مى‌گيرد(5)( --> شفعه).

ارث:بنابر مشهور، زوجه از زمين ارث نمى‌برد؛ ليكن از قيمت (و نه عين) مصالح و آلات به كار رفته در ساختمان، مانند آجر و آهن ارث مى‌برد. آيا دولاب، آسياب و مانند آنها، از آلات بنا به شمار مى‌روند تا زوجه از قيمت آنها ارث ببرد؟ دو احتمال مطرح است. برخى، بر آلت بنا بودن مثل دولاب تصريح كرده‌اند.(6)

دُوَيْرَةُ الاءهل: از ميقات‌هاى ششگانه.

دويرة الأهل يعنى منزل، و مراد منزل كسانى است كه بين مكّه و ساير ميقاتها قرار دارد؛ در نتيجه از ميقاتها به مكّه نزديك‌تر است. از آن در باب حج سخن گفته‌اند.

كسانى كه منزلشان به مكّه نزديك‌تر از ميقات است، مى‌توانند براى حج (اِفراد يا قران) و عمره از منزل خود محرم شوند؛ هرچند محرم شدن از ميقات براى آنها افضل است.(1)حكم ياد شده ـ بنابر مشهور ـ براى ساكنان مكّه نيز ثابت و احرام آنان از منزلشان صحيح است.(2)البته كسى كه

• (1)الحدائق الناضرة 14/ 447 ؛ جواهر الكلام 18/ 49 ـ 50 و 113 ـ 115
• (2)الحدائق الناضرة 14/ 449
• (3)27/ 46 ـ 47 و 67 ؛ مستمسك العروة 13/ 121 ـ 122 و 173
• (4)جواهر الكلام 27/ 285
• (5)تلخيص المرام/ 177 ؛ جامع المقاصد 6/ 345 ؛ جواهر الكلام 37/ 256
• (6)جواهر الكلام 39/ 210 ـ 218 ؛ تحرير الوسيلة 2/ 398 ؛ منهاج الصالحين (خويى) 2/ 373.