نسبت به جان يا عِرض، از شرايط جواز دفاع از مال است و در صورت علم به هلاكت خويش يا از بين رفتن عِرض، دفاع از مال حرام است.(9)به قول مشهور، جواز اقامه حدود در زمان غيبت توسط فقيه واجد شرايط، منوط به برخوردارى وى از امنيّت است.(10)

اقامه حدّ در مواردى به علّت بيم از بين رفتن به تأخير مى‌افتد، از جمله: اجراى حدّ، اعم از تازيانه و كشتن بر زن حامله تا زمان وضع حمل و بر زن شيرده تا پايان دوران شيردهى به تأخير مى‌افتد و نيز حدّ تازيانه در زمان شدّت گرما و سرما و بر بيمار تا زمان بهبود و زن مستحاضه(--> استحاضه)پيش از قطع خون، جارى نمى‌شود(11)(--> اقامه حدود).

از شرايط قصاص در اعضا، امكان استيفاى آن با حفظ امنيّت نسبت به جان يا سرايت به عضوى ديگر است. بنابراين، اگر قصاص عضوى موجب به خطر افتادن جان صاحب عضو يا سرايتِ قطع يا جراحتِ عضوِ قطع شده به عضوى ديگر شود، قصاص منتفى است(12)(-->قصاص).

امنيّت كفّار:كفّار در صورتى در بلاد اسلام امنيّت جانى و مالى دارند كه ميان آنان و حاكم اسلامى قرار داد آتش بس(--> آتش بس)منعقد شده باشد و يا حاكم اسلامى يا يكى از مسلمانان به آنان امان(--> امان)داده باشد. كفّار ذمّى(-->اهل ذمّه)نيز در پرتو عقد ذمّه از امنيّت جانى، مالى و عِرضى برخوردارند.

ايمنى از مكر الـهى:ايمن بودن از مكر خداوند، از گناهان كبيره(--> گناه كبيره)است. مراد از مكر الـهى، كيفر پروردگار بر كردارهاى ناپسند، و مراد از ايمنى از آن، بيمناك نبودن بنده از عذاب و قهر خداوند است.(13)

اموال دولتى --> بيت المال

امور حسبى

امور حِسبى: امور داراى مصلحت عمومى.

• (10)21/ 394
• (11)41/ 337 ـ 343
• (12)42/ 354 ـ 355
• (13)13/ 320 .
• (9)41/ 652