خداوند از راه برهان تمانع در اين آيه شريفه دليل وحدانيت و قدرت خود را بيان فرموده و از خود نفى فرزند و شريك فرموده است.

مرحوم طبرسى در تفسير اين آيه مى‌فرمايد: اگر با خداوند الهِ ديگرى بود هر الهى مخلوق خود را جدا مى‌كرد و از استيلاء ديگرى منع مى‌نمود و بعضى بر بعض ديگر غلبه مى‌كرد و يا هر خدايى خداى ديگر را از رسيدن به هدفش منع مى‌ساخت «وَ فِى هذا دِلالَةٌ عَجيَبةٌ فىِ التَّوحِيد» زيرا هر كدام از خدايان از جهت اينكه فرضاً الوهيّت (معبود و مطاع بودن كه ناشى از خالقيت و ربوبيّت است) دارند، ذاتا داراى قدرت مطلقه هستند و اين منتهى مى‌شود به اينكه بر هر چه خدايان فرضى ديگر قادرند، قدرت داشته باشند. در نتيجه هم غالب خواهد بود هم مغلوبِ خدايانِ ديگر و وقتى خدايانِ قدرتمند وجود داشتند بايد صحيح باشد هر كدام بمقتضاى قدرتش ديگرى را در اداره و تدبير عالم منع كند و هر كدام بتواند ديگرى را نفى كند در حاليكه اگر واقعا قدرت مطلقه دارند بايد تمانع بين آنها ممكن نباشد زيرا فرضا هر كدام قدرت على الاطلاق دارند وديگرى قادر بر رقابت با او نمى‌باشد.

(وَهذا دَلالَةٌ عَلى اِعجاز القرآنِ لِاَنّه لايُوجَدُ فى كَلامِ العربِ كَلِمَةٌ وَجيزَةٌ تَضَمّنَتْ مَا تَضَمّنَتْ هَذِه فَاِنّها قَد تَضَمّنَتْ دَليلَينِ باهِرَينِ عَلى وَحْدانيّةِ اللّه وكمالِ قُدْرَتِهِ‌) [1](اين دليل است بر اعجاز قرآن زيرا در كلام عرب كلمۀ مختصرى - مانند اين كلمه - وجود ندارد كه در بر داشته باشد آنچه را اين آيه در بر دارد، زيرا اين آيۀ كوتاه دو دليل برهانى بر وحدانيت خدا و كمال قدرت او را در بر دارد.)

2 - برهان فطرت

يكى از دلائل مهم كه قرآن مجيد براى خداشناسى و توحيد مطرح مى‌كند برهان

[1]- مجمع البيان ج 7، چاپ بيروت، ص 117 و 118.