بخش پنجم راه‌هاى دعوت در قرآن

(اُدْعُ إِلى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَ اَلْمَوْعِظَةِ اَلْحَسَنَةِ وَ جادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ‌)[1] رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم به دستور خداوند در قرآن مجيد موظف شده مردم را بر اساس سه اصل اساسى دعوت به دين نمايد:

1 - سخنان حكيمانه و مستدل و منطقى

[2] - موعظه‌هاى حسنه و پند واندرزهاى مفيد و سودمند

3 - از راه مناظره و مجادله احسن كه خالى از برترى‌جويى و مِراء و خصومت باشد.

نكته: خداوند در مورد حكمت و موعظه به پيامبرمى‌فرمايد به وسيلۀ آن دو مردم را به راه پروردگارت دعوت كن و در تبليغ و ارشاد از اين دو عنصر اساسى استفاده كن اما در مورد جدل نمى‌فرمايد به وسيلۀ آن ابتداء مردم را به راه خدا دعوت كن بلكه مى‌فرمايد اگر آنان باتوبه جدال و منازعه پرداختند، با آنها به بهترين راه مجادله كن يعنى جدل يك ابزار دفاعى است كه براى دفع افكار مخالفين، بعنوان مقابله به مثل به كار مى‌رود و شيوه ابتدايىِ دعوت نيست.

1 - حكمت و موارد آن در قرآن

راغب اصفهانى: «اَلحِكْمَة اِصابةُ الحَقِّ بِالْعِلم و الْعَقل»2. حكمت رسيدن به حق و حقيقت است به وسيله علم و دانش و عقل و انديشه، لذا مطالب حكيمانه به

[1]- سورۀ نحل، آيۀ 125.

[2]- مفردات، راغب اصفهانى/ 126.