جز تو نيست، تو را تسبيح و ستايش مى‌كنم.

پروردگارا! من به خودم ستم كردم. مرا ببخش كه تو بهترين آمرزندگانى. مرا ترّحم كن كه بهترين رحم كنندگانى. خدايا توبه مرا بپذير كه توبه‌پذير و مهربانى.)

و بعضى گفته‌اند كلمات توبه عبارت بود از: «سُبْحانَ اللّهِ وَالْحَمْدُ للّهِ وَلا اِلهَ إِلاَّ اللّهُ وَاللّهُ أَكْبَر»[1]، يعنى همان تسبيحات اربعه كه در نماز مى‌خوانيم و از اسماء الهى و كلمات توحيدى مى‌باشند.

و از طريق اهل بيت عليه السلام روايت شده:

«آدم عليه السلام اَسمائى با عظمت و كرامت را ديد كه بر عرش خداوند نوشته شده بودند، پس درباره آنها سؤال كرد. گفته شد اينها اسماءِ عاليترين خلقِ خدا است، يعنى محّمد، على، فاطمه، حسن و حسين عليه السلام. بعد از آن آدم عليه السلام با اين اسماء مقدّسه در قبولى توبه و بالا رفتن منزلتش به خداوند متوسل شد و به بركت آنها توبه‌اش پذيرفته شد»[2]

قرآن كريم:

(وَ عَصى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوى ثُمَّ اِجْتَباهُ رَبُّهُ فَتابَ عَلَيْهِ وَ هَدى‌؛[3]و آدم نافرمانى خداى خود كرده و گمراه شد. سپس خدا توبه او را پذيرفت و هدايتش فرمود و بمقام نبوتش برگزيد.)

نكات آموزنده

بهترين درس‌هايى كه از دعاهاى حضرت آدم و حواء در اين آيات مى‌گيريم عبارتند از:

1 - طريقۀ دعا را از خودِ خداوند بياموزيم و حتى شايسته است كلماتى را كه

[1]- همان.

[2]- همان.

[3]- طه / 122