رواِیت دارِیم: «رُفِعَ عن أُمَّتِی تِسعَةٌ: الخَطَأُ و النِّسِیانُ و ما أُکرِهوا عَلَِیهِ و ما لا ِیُطِیقونَ و ما لا ِیَعلَمونَ و ما اضطُرّوا إلَِیهِ و الحَسَدُ و الطِّیَرَة و... .»[1] و از همِین امام صادق رواِیتِی دارِیم: «قال رسول‌الله صلِّی الله علِیه و آله: رفع عن أُمتِی أربع خصال.»[2] در اِینجا بِین خود دو کلام امام علِیه السّلام هم تعارض واقع مِی‌شود؛ به‌خاطر اِینکه اِین راوِی قطعاً نمِی‌خواهد از نه‌تا موردِی که امام صادق بِیان کرده‌اند چهار تاِی آنها را بگوِید، چون اِین راوِی مِی‌گوِید: «قال الصادق علِیه السّلام: قال رسول الله: ”رفع عن أُمتِی أربع خصال...“» درحالِی‌که آن راوِی دِیگر مِی‌گوِید: «قال الصادقُ: قال رسول الله: ”رفع عن اُمتِی تسعة...“» بنا بر حجِّیت بِیّنه و کلام عدول [و ثقات]، در اِینجا مطلب به خود امام صادق برمِی‌گردد؛ ِیعنِی ِیک موقع خود امام صادق از پِیغمبر رواِیت را به تسعة بِیان مِی‌کند و ِیک موقع رواِیت را به اربعة بِیان مِی‌کند، و بِین اِینها هم هِیچ‌گونه منافاتِی نِیست و ممکن است در ِیک روز پِیغمبر فرموده‌اند: «نُه چِیز از امّت من برداشته شده است» و در ِیک روز دِیگر به ِیک مناسبت دِیگر فرموده‌اند: «چهار چِیز برداشته شده است» چون برحسب مورد، اشکال ندارد که ِیک روز بگوِیند: «چهار چِیز» و ِیک روز بگوِیند: «نُه چِیز». اضافۀ بر اِین، ممکن است که امام صادق چهار چِیز از کلام پِیغمبر را در ِیک مجلس بِیان کند و پنج چِیز دِیگر آن را در ِیک مجلس دِیگر بِیان کند؛ ِیعنِی همان‌طورکه علماِی ما رواِیات را تقطِیع مِی‌کنند، امام صادق علِیه السّلام و ائمّه هم همِیشه رواِیت پِیغمبر را بتمامه و کماله بِیان نمِی‌کردند.

ما در بسِیارِی از موارد دارِیم که ائمّه علِیه السّلام به بخشِی از کلام و بعضِی از جملات رسول‌الله استشهاد مِی‌کردند. من‌باب‌مثال رسول‌الله خطبه‌اِی خوانده‌اند و در ضمن خطبه، احکام متعدّدِی را بِیان کرده‌اند؛ بعد حضرت مِی‌فرماِیند که پِیغمبر در فلان

[1]. التوحِید، صدوق، ص 353.

[2]. الکافِی، ج 2، ص 462.