هستند و اینگونه
نیست که پیوسته سرخود را رو به بالا نگهداشته باشند و همواره ماه را
نگاه کنند. حتی گاهی کسوف ماه را نیز متوجه نمیشوند. اگر
خدا میخواست معجزات حسی
نبیاش 6 را همه مردم
ببینند، این کار را انجام میداد.
[1]
نهم) عبده و
رشید رضا با گرایش عقلی خود، بدون تکیهبر قواعد و اصول
تفسیری و بدون توجه به روایات صحیح، از ظاهر تعدادی
از آیات دست برداشتهاند. دلایلی که عدول از ظاهر آیات را
موجه میسازد عبارتاند از : فهم عرف و عقلا، قرینه صارفه در حمل لفظ
بر معنای مجازی، قرینه معینه در مورد لفظ مشترک، مخالفت
با اصول و مبانی شریعت و قواعد عمومی فقه. [2]
بنابراین هرگاه ظاهر آیات منافاتی با شرع و عقل نداشته باشد عدول از ظاهر
جایز نیست.
۳- رد معجزات و حمل آیات بر تمثیل
در قرن چهارم هجری ابومسلم اصفهانی الگوی حرکتی
شد که بر جنبههای بلاغی و پایههای روانشناختی در
خطابهای قرآنی بیشتر توجه
میکرد و به بررسی اسلوبهای بیانی و زیباییهای
نظم قرآن میاندیشید.[3] یکی از
اسلوبهای ادبی بیانی که با روش عقلی نیز
پیوند دارد، تفسیر تمثیلی است که در آیاتی از
قرآن بهکاررفته است.[4] این روش
سخن از قبیل تمثیل
[1] - حمد بن محمد الخطابی ابو سلیمان، اعلام
الحدیث فی شرح صحیح البخاری، تحقیق و دراسة: محمد
بن سعد بن عبدالرحمن آل سعود، مکة المکرمة: مرکز احیاء التراث
الاسلامی، ۴ جلدی، ۱۴۰۹، ج ۳، ص
۱۶۲۰.