منزل مردگان است.
زيرا هر كس در محلّ سكونت اموات قرار دارد، دچار سرنوشت آنان خواهد شد، و در جهت
ايجاد نفرت [از دنيا] نظير آيه مباركه
وَ سَكَنْتُمْ فِي مَساكِنِ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ[1]
است.
(60042-
60037)
هفتم:
الظّاعن عنها غدا
اين عبارت
يادآور جدايى و غدا كنايه از زمان جدايى و لفظ الظّاعن استعاره براى همان جدايى
است.
امّا در باره
فرزند:
(60046-
60043)
اوّل:
المؤمّل ما لا يدرك،
در اين جمله
به دورى جستن از طول آرزو امر شده، زيرا آن باعث فراموش كردن آخرت است، و دليل
دورى جستن از دنيا و آرزو داشتن چيزى است كه به او نمىرسد. بديهى است كه انسان تا
وقتى كه در اين دنياست، به خواستههاى خود آرزومند است، همان طورى كه پيامبر (ص)
فرموده است: فرزند آدم پير مىشود ولى دو خصلت در او شدّت مىيابد:
آزمندى و
آرزو داشتن، و بىترديد عمر به سر مىآيد بىآنكه اينها برآورده شوند.
(60051- 60047)
دوّم:
السالك سبيل من قد هلك،
راه كسانى كه
هلاك شدهاند همان مسافرت از دنياست به سمت آخرت و طىّ منازل عمر. و اين كه راه را
به كسانى كه هلاك شدهاند، نسبت داده است براى يادآورى مرگ است.
(60053-
60052)
سوّم: غرض
الاسقام
از آن رو لفظ
«الغرض» را استعاره براى فرزندش آورده كه او به منزله نشانهاى مورد اصابت تيرهاى
بيماريهاست.
(60056-
60054)
چهارم:
رهينة الايّام
لفظ الرّهينه
را استعاره براى فرزند خود آورده است به اعتبار اين كه وجود او وابسته به اوقات و
داخل در حكم آنست چنانكه گروگان در اختيار گرودار است.
(60059-
60057)
پنجم: و
رميّة المصائب
اين عبارت
نيز مثل عبارت غرض الأسقام
[1]
سوره ابراهيم (14) آيه (45). يعنى: شما در جاى كسانى منزل گرفتهايد كه به خود ستم
روا داشتند.