آنانند. اين سخن به
منزله صغراى قياس مضمرى است كه كبراى آن در حقيقت چنين است: و هر كس آن چنان باشد،
بايد در برابر نيازمنديها و خواستههاى مردم با انصاف و حوصله رفتار كند.
(65975-
65970) و از مواردى كه امام (ع) نهى فرموده است شش مورد زير است:
1- مبادا كسى
را به خشم آورند، و جلو هدف او بايستند تا او از نياز خود احساس خجلت كند و نااميد
شود.
(65980-
65976) 2- مانع از رسيدن كسى به نياز خود نشوند و او را باز ندارند.
(66006-
65981) 3- در وقت گرفتن مال، كسى را مجبور نكنند تا اشياء مورد نياز از قبيل لباس
و يا مركب سوارى كه در كار زندگى او مفيد است و يا خدمتكار و غلام خود را به فروش
برساند.
(66042-
66007) 4- مال [1] كسى را از مردم مسلمان، و يا از اهل كتاب كه با حكومت
اسلامى پيمان بستهاند، حق ندارند بگيرند مگر اين كه اسب و اسلحهاى باشد كه بدان
وسيله بر اسلام و مسلمين تجاوز كنند، زيرا گرفتن آنها از دست دشمنان واجب و لازم
است تا مبادا باعث عزّت و قوّت آنها گردد.
(66093-
66043) 5- از نصيحت به يكديگر از خودشان كوتاهى نكنند بلكه بعضى از فرماندهان بعضى
ديگر را نصيحت كنند، و هم چنين از خيرخواهى نسبت به سپاهيان و كمك و يارى به رعيّت
و تقويت دين خدا مضايقه نكنند، آن گاه به ايشان دستور داده است تا در راه خدا تا
سر حدّ توان بكوشند، و از شكر و سپاس نعمت و طاعت خدا آنچه بر گردن آنهاست ادا
كنند. و بعد براى وجوب و ضرورت آن با عبارت: فان اللّه ... استدلال كرده است، و آن
عبارت به منزله صغراى قياس مضمرى است كه معناى آن چنين است: خداى بزرگ سپاس خود
[1]
احتمال مىرود كه در شماره ترتيب اشتباه شده و در متن به جاى (4)، (5) آمده باشد-
م.