پيش از اين معلوم شد كه دادن زكات و صدقات و
جز اينها، چگونه باعث پيدايش فضايل اخلاقى و پاداشهاى اخروى در انسان مىشود، و بر
عكس بخلورزى و ثروت اندوزى موجب بدبختى و شقاوت اخروى مىگردد.
علت اين كه امام (ع) دستور مىدهد كه قدرى از ثروت دنيا را پيش از
خود بفرستيد، و از گذاشتن تمام آن براى پس از مرگ منع مىكند، آن است كه بطور كلى
محروم كردن وارثان از حق ارث جايز نيست و از طرفى ترك صدقات و ندادن زكات هم حرام
است.
اين مطلب به طريق ديگرى نيز روايت شده كه حاصل معناى آن چنين است [1].
آنچه كه پيش فرستادهايد، در واقع به قرض خدا دادهايد، و اگر هيچ
نفرستيد و براى پس از خود اندوخته كنيد بر ضرر شما و مايه زحمت شما خواهد بود،
چنان كه خدا مىفرمايد: «مَنْ ذَا الَّذِي يُقْرِضُ اللَّهَ
قَرْضاً حَسَناً ...^[2]».
كلمه قرض اين جا به عنوان استعاره آمده، و مناسبت آن، اين است كه
معمولا قرض گيرنده از كسى كه صاحب مال است درخواست قرض مىكند و با تشكّر از او،
در موعد مقرّر عوض آن را به صاحب مال بر مىگرداند، لذا امام (ع) انفاق مال در راه
خدا را به قرض دادن به خدا تشبيه كرده است زيرا خداوند بارها از مردم خواسته است
كه زكات و صدقه بدهند، و از انفاق كنندگان در راه خود سپاسگزارى فرموده و به آنان
كه صدقه مىدهند چند برابر آنچه بخشيدهاند و ارزندهتر از همه آنها كه بهرهاى
ندارد بلكه زيان هم دارد، پاداش مىدهد و چون نگهدارى ثروت و به جاى گذاشتن آن بعد
از مردن، چنان است، ناگزير مايه زحمت و گرفتارى صاحب مال مىشود. و توفيق از
خداوند است.