و ترس از مخالفت خدا را پيشه كند، آن جا كه
غير از خدا حاضر و ناظر نيست و جز او نگهبان و وكيلى نمىباشد.
و سفارش مىكنم. چنان نباشد كه در كارهاى آشكار و ظاهر اطاعت از خدا
كند و در امور پنهانى مخالفت او را انجام دهد. كسى كه نهان و آشكارايش، كردار و
گفتارش با هم اختلاف ندارد حقّا كه امانت را رعايت كرده و عبادت را خالص انجام
داده است.
او را سفارش مىكنم كه صاحبان اموال را به زحمت نياندازد و به آنان
بهتان نزند و نسبت به دروغ ندهد و به سبب فرمانروايى بر آنها، از روى سركشى از
آنان روى برنگرداند، زيرا آنان از نظر دينى، برادر و در تهيه و استخراج حقوق الهى
ياورند، و براى تو در اين مال زكات، بهره ثابت و حق آشكارى است و نيز كسانى از
بينوايان و ناتوانان در اين اموال با تو شريكند، ما كه حق تو را مىدهيم تو نيز حق
آنان را بپرداز، و گرنه روز قيامت تو از همه مردم دشمندارتر خواهى بود، و بدا بر
حال كسى كه خصم او، نزد خداوند تهيدستان و بيچارگان و دريوزهگان و دفع شدگان و
بدهكاران و در راه ماندگان باشند [1]، و
هر كس كه امانت را خوار دارد و به خيانت آلوده شود و نفس خود و ديانتش را از آن
پاك نكند، در دنيا خوارى و رسوايى را بر خود، روا داشته و در آخرت نيز خوارتر و
رسواتر خواهد بود، و بزرگترين خيانت، خيانت به ملت و سختترين حيلهگرى و نيرنگ،
دغلكارى با پيشوايان است.»
[شرح]
(58528- 58516) در اين عهدنامه امام (ع) دستورهايى صادر فرموده است
كه بعضى مربوط به اداى حق خداست و بعضى ديگر در باره مهربانى و احترام نسبت به
مردم و صاحبان اموال مىباشد تا رضايت آنان را جلب و نظم جامعه را حفظ كند (58537-
58529) اما
[1] بر طبق آنچه در شرح بيان شده ظاهرا مراد عاملين زكاتند ولى در
فيض الاسلام بينوايان رانده شده و در شرح مكارم محرومان، ذكر شده است. (مترجم)