است استعاره از سختى و آزردگى بسيارى آورده است كه ترس از مخالفت با بيعت آن حضرت، بر روحيه آنها وارد مى‌كند.

وجه تشبيه آن است كه ترس از مخالفت گذشته پيوسته ملازم و همراه آنان و به دلهايشان بسته است مانند گره ريسمان و غير آن، و ترشيح آن، باز كردن است كه كنايه از برطرف كردن خوف، از وجود آنها مى‌باشد.

مقصود از اين سفارشها كه حضرت به ابن عباس در باره مردم بصره فرمود، آن است كه دلهايشان از او رنجور نشود و به كين برنخيزند كه مانند گذشته از اطاعت امام خارج شده و فتنه و آشوب بپاسازند.

سپس به ابن عباس هشدار مى‌دهد كه از سختگيريش نسبت به بنى تميم با اطلاع است و بطور ضمنى او را از اين كار نهى مى‌فرمايد، و به دنبال اين مطلب به شرح حال آنها پرداخته و بر ايشان ويژگيهايى ذكر كرده است، كه با اين خصوصيات لازم است رعايت حال و دلجويى آنان مورد توجه قرار گيرد و اين ويژگيها از اين قرار است:

(57409- 57398) 1- بنى تميم مردمى هستند كه در گذشته هرگز شخص بزرگى از آنان نمرده است مگر آن كه شخص بزرگ ديگرى به جايش قرار گرفته است و لفظ نجم ستاره را از شخص بزرگ استعاره آورده است زيرا سيد قوم و بزرگ آنان پيشوايى است كه با او راهنمايى مى‌شوند و در انتخاب راههاى صحيح و درست به او و انديشه‌هايش اقتدا مى‌كنند و در حالت غايب شدن و طلوع كردن هم به عنوان ترشيح آمده است.

(57419- 57410)

2- إنّهم لم يسبقوا بوغم،

خصوصيت ديگر بنى تميم اين بود كه آنها چون مردمى با شخصيت و بلند پرواز بودند هيچ گونه آزارى را بر خود هموار نمى‌كردند بلكه چه در دوران جاهليت و چه در زمان اسلام در مقابل كوچكترين آزارى به جوش و خروش و فرياد، در مى‌آمدند و انتقام خود را مى‌گرفتند و