(50858- 50849)

و بادر ...،

انسان حق جو بايد پيش از بسته شدن درهاى هدايت به سوى آن بشتابد. در اين عبارت امام (ع) دو استعاره ترشيحيه‌ [1] بكار برده‌اند:

1- در كلمه ابواب كه منظور خود آن حضرت و بقيّه امامان بعد از اوست، و غلق (بستن) را كه از ويژگيهاى در است براى آن آورده‌اند، و مراد از بسته شدن درها از ميان رفتن امامان (ع) يا از ميان رفتن خود كسى است كه جوينده حق است و مى‌خواهد هدايت شود.

2- لفظ اسباب را نيز براى امامان (ع) استعاره آورده، زيرا آنان با حقيقت اتصال دارند، همانند ريسمانها، و كلمه قطع را كه از لوازم مشبّه به يعنى ريسمان است ذكر فرمود و منظور وفات يافتن آنهاست.

(50864- 50859)

استفتح التوبة،

به استقبال توبه رفته و آن را آغاز كرده است.

«و اماطة الحوبة» به سبب انجام دادن عمل توبه، لوث گناه را از نفس و روح خود بر طرف كرده است.

(50872- 50865)

فقد أقيم،

با اين سخن كه آخرين جمله امام در اين خطبه است اشاره به اين فرموده است كه راهنمايان به حق كه دانشمندان و كتاب آسمانى الهى و سنّت پاك پيامبر مى‌باشند براى ارشاد آماده‌اند تا مردم به آنها اقتدا كرده و راه روشن و طريق راستى را با آگاهى و بصيرت بپيمايند توفيق از خداوند است.