فرمان وى انجام مىدهد، و اين همه نيست مگر
تواضع و نقطه مقابل تكبر، علاوه بر آنچه كه در روزه وجود دارد، از قبيل درهم شكستن
نفس اماره و قواى شهوانى و حيوانى كه پيامبر اكرم مىفرمايد: «همانا شيطان مانند
خون در تمام شريانهاى وجود فرزندان آدم گردش مىكند بنا بر اين راههاى ورود او را
با گرسنگى ببنديد [1]» زيرا از طرفى ابزار و وسيله
كاربرد شيطان، شهوتها و تمايلات نفسانى است و از طرف ديگر سر چشمه شهوتها و نيرو
دهنده آن، خوردن و نوشيدن پى در پى مىباشد كه با تحمل گرسنگى و تشنگى به وسيله
روزه، اين قوا ضعيف مىشود، و وساوس شيطانى بى اثر مىماند و راههاى نفوذ
وسوسههايش مسدود مىشود و نفس سركش، خوار و دل، فروتن و متواضع مىشود.
(44833- 44818)
مع ما فى الزكاة ... الفقير،
در اين قسمت امام (ع) به راز ديگرى از اسرار زكات اشاره فرمودهاند
كه امرى است روشن، و ما نيز در خطبهاى كه به اين عبارت آغاز مىشود: ان افضل ما
توسّل به المتوسّلون آن را بطور تفصيل شرح كردهايم.
(44849- 44836)
انظروا ...،
در پايان اين فصل جامعه را هشدار مىدهد كه از اين دستورها و آثار
اين عبادتها عبرت بگيريد كه چگونه در نماز و زكات و روزه، روحيه گردنكشى به خاك
مىافتد و اعمال جوارح تحت كنترل در مىآيد و بالاخره تمام اينها آدمى را به تواضع
و فروتنى وا مىدارد و از كبر و غرور و خودخواهى باز مىدارد. توفيق از خداوند
است.
[1] انّ الشيطان ليجرى فى ابن آدم مجرى الدم فضيّقوا مجاريه
بالجوع.