و قصد زيارت آن است.

(44530- 44523)

فصار مثابة لمنتجع اسفارهم،

از اين رو محلى شد براى عرض حاجت و طلب فراوانى نعمت و ارزاق و درخواست آبهاى گوارا و آنچه در سفرها مورد نياز مى‌باشد، چنان كه در قرآن مى‌فرمايد: «وَ إِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً» [1] و نيز مى‌فرمايد: «لِيَشْهَدُوا مَنافِعَ لَهُمْ وَ يَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ‌ [2]» زيرا آن جا محل گرد آمدن مردم است و در آن جا روزهاى برگزارى حج بازار عرضه و تقاضا به پا مى‌شود و آن وقت هنگام تجارتها و سود و بهره بردارى است چنان كه در خطبه اول بيان داشتيم، و نيز اين كه فرمود: خانه كعبه، مقصد انداختن بارهايشان گرديد.

(44571- 44531)

تهوى اليه ثمار الافئده،

خواهشها و ميلهاى دلها به سوى خانه كعبه به جنبش و حركت در مى‌آيد، هنگامى كه كسى به سوى چيزى مايل مى‌شود، و آن را دوست مى‌دارد، مثل آن است كه خود را نمى‌تواند كنترل كند و خواهى نخواهى بر روى آن سقوط مى‌كند، به اين دليل، واژه هوى را براى حركت به جانب محبوب و سعى و كوشش به منظور رسيدن به آن سو استعاره آورده است، و بعضى از شارحان گفته‌اند: ثمرة الفؤاد، سويداى قلب است، يعنى باطن دلها به سوى آن ميل مى‌كند و به همين مناسبت به فرزند مى‌گويند، ثمرة الفؤاد، به احتمال ديگر ممكن است كه لفظ ثمار استعاره از افرادى باشد كه به سوى كعبه مى‌آيند، به اعتبار اين كه هر كدام از آنها محبوب خانواده خود مى‌باشد، بنا بر اين او مانند ميوه و نتيجه پيدا شده از دلهاى آنهاست زيرا آنان در تربيت او كوشيده‌اند تا او انسانى‌

[2] سوره حج (22) آيه (27) يعنى: تا مشاهده كنند منافعى براى خود و از آن رو نام خدا را بر زبان دارند.