را از آن حضرت مىشنيدند كه داراى دو وجه
بوده است، يكى خاصّ و ديگرى عامّ، و شنونده توجه به اين كه يكى از آنها مخصّص
ديگرى است، نداشته است، و يا اين كه تنها سخن عام را شنيده و تخصيص دهنده آن را كه
بعدا صادر شده، نشنيده است و لذا آن را به معناى عامّش نقل مىكند و از معناى
واقعى آن كه خاصّ است بىخبر است، و يا اصل سخن عام است ولى او آن را منحصر به
موردى خاص مىداند و جز در آن مورد خاصّ به آن عمل نمىكند و مردم از او پيروى
مىكنند.
(50294- 50257)
و ليس كلّ اصحاب رسول اللَّه ...،
اين جمله پاسخ پرسش تقديرى است، گويا چنين سؤال مىشود: با اين كه
اصحاب و اطرافيان پيامبر اكرم زياد بودهاند و او نيز با ياران خود در بيان حديث
بسيار بردبار و متواضع بوده است پس چرا در گفتار آن حضرت به اشتباه افتادهاند؟
امام عليه السلام در پاسخ مىفرمايد كه: براى تمام آنها امكان توضيح
خواستن و سؤال كردن نبود و احترام و عظمت آن حضرت بسيارى را از اين كار باز
مىداشت، و حتى مىخواستند و انتظار مىكشيدند كه ديگرى يا مسافرى از راه دور
بيايد و سؤالى مطرح كند تا پاسخ آن را بشنوند و استفاده كنند و براى آنها نيز باب
سؤال باز شود، اما راجع به خودش، توجه مىدهد كه در سؤال و توضيح خواستن از تمام
مسائل مشكل كوشش فراوان داشته و پاسخها را دقيقا حفظ مىكرده است، تا اين كه مردم
براى درك فضيلت و كسب نورانيت به او مراجعه كنند.