به پوششى براى وى كرده، و به اين دليل واژه
زرهپوشى را برايش استعاره آورده و كلمه لباس را هم به عنوان ترشيح آن ذكر فرموده
است
و نيز در جمله:
(43380- 43377)
خلع قناع التذلل،
خلع استعاره و قناع ترشيح آن است يعنى شيطان نقاب فروتنى و بندگى در
پيشگاه حق را كه همچون حجابى براى حفظ آبروى بندگى او بود از صورت خود بدور افكند
و خود را رسواى خاص و عام كرد.
(43400- 43381)
ا لا ترون ... بترفّعه،
در اين عبارات حضرت وجوهى را بيان فرموده است كه خداوند شيطان را به
علت كبر و خود پسنديش پست و خوار كرده است و آن وجوه از اين قرار است:
الف- پس از آن كه او را از بهشت بيرون فرستاد، در دنيا مورد لعنت
قرارش داد، و فرمود: «قالَ اخْرُجْ مِنْها مَذْؤُماً[1]» ب- در آخرت براى وى زبانه آتش مهيا
كرد، و گفت: «لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنْكَ وَ مِمَّنْ تَبِعَكَ مِنْهُمْ
أَجْمَعِينَ[2]».
(43459- 43404)
و لو اراد اللَّه ... على الملائكه،
اين جمله استدلال به صورت قياس استثنايى مركب از دو شرطيه متصله
مىباشد كه صغراى آن دو از و لو اراد اللَّه ...
لفعل، و كبراى آن از و لو فعل نا آخر مىباشد و تالى كبرى مركب از دو
جمله است كه يكى بر ديگرى عطف شده است، و معناى مقدمه صغرى اين است كه اگر خداوند
پيش از آفرينش آدم اراده مىكرد كه او را از نور شفاف لطيفى بيافريند كه چشمها را
خيره كند و زيباييش خردها را دچار حيرت سازد و از عطرى به وجود آورد كه بوى خوشش
روحها را تازه كند و از گل و خاك تيره و تاريك او را نيافريند، مىتوانست، زيرا
اين امر براى خداوند مقدر و ممكن است.
[1] سوره اعراف (7) قسمتى از آيه (17) يعنى: از بهشت بيرون شو، در
حالى كه مورد نكوهش و لعنت مىباشى.
[2] سوره ص (38) آيه (84) يعنى: جهنم را از تو و تمامى پيروانت پر
مىكنم.