قبل بيان كرديم اما در نسخه سيد رضى مبدع با
فتح دال آمده به معنايى كه ما براى كلمه بديع بيان داشتيم و مراد از واژه بديع در
اين سخن امام صانع و آفريننده مىباشد يعنى وزن فعيل به معناى فاعل است چنان كه در
قرآن مجيد چنين آمده است: «بَدِيعُ السَّماواتِ وَ
الْأَرْضِ»^[1]، با اين توضيحات روشن
شد كه هيچ يك از ويژگيهاى پديده از قبيل مسبوقيّت به عدم، تغيير، امكان و نيازمندى
به غير، بر حق تعالى اطلاق نمىشود و گرنه همان محالاتى كه ذكر شد لازم مىآيد.
در خاتمه بايد توجه داشت نسخهاى كه از سيد رضى نقل شد بهتر به نظر
مىرسد.
59- از خصوصيات ديگر حضرت بارى آن است كه وى آفريننده موجودات است
امّا بدون آن كه از ديگران تقليد كرده باشد خلق الخلائق ... غيره، ما، شرح اين
مطلب را در تفسير خطبه اول كتاب توضيح داديم.
خلاصه اين كه حضرت در واقع با بيان اين ويژگى خدا را از داشتن صفات
سازندگان بشرى، پاك و منزّه دانسته است، زيرا آنان بطور معمول در ساختن مصنوعات
خود يا دنبالهرو گذشتگان هستند و يا از صورتهايى كه در ذهن خود ترسيم كردهاند آن
را اقتباس مىكنند.
60- حق تعالى در آفرينش موجودات از هيچ يك از مخلوقات خود كمك نگرفته
است زيرا لازمه آن نيازمندى وى به امرى است كه خود نيازمند و محتاج به غير مىباشد
كه محال است.
(41435- 41429)
61- انشأ الارض فأمسكها،
خداوند زمين را به وجود آورد و با قدرت كامله خود آن را در موقعش
جايگزين فرمود و چون بطور معمول هر كس كه بخواهد شيئى را از خطرها محافظت كند بايد
براى نگهدارى آن تحمل رنج و زحمت كند
[1] سوره انعام (6) آيه (100) يعنى: آفريننده آسمانها و زمين.