مال و منال است، و چون انفاق، مستلزم از
ميان رفتن دلبستگى به دارايى است، از اين نظر به منزله حجاب و سپرى ميان او و
عذابهاى خداوند مىباشد.
امّا دادن زكات به گونهاى كه در باره دسته دوّم انفاق كنندگان گفته
شد زشت و ناپسند است، و امير مؤمنان (ع) پس از اين كه دادن زكات را سفارش مىكند
با ذكر و لا يكثرنّ عليها لهفه ... تا فلا يتبعنّها أحد نفسه از اداى آن به گونه
مذكور نهى كرده است، زيرا اين روش مستلزم نقايصى است كه آن حضرت بيان فرموده و از
آن جمله ناآگاهى از سنن و احكام شرعى است براى اين كه در پرداخت زكات سنّت اين است
كه از روى رغبت و ميل ادا شود، ديگر اين كه اجرى را كه بر اين عمل مترتّب است از
دست داده و مغبون است، زيرا او زكات را به قصد گرفتن پاداش داده نه اين كه به
وسيله آن به خداوند تقرّب جويد، و چنين عملى موجب خشنودى خداوند نمىباشد، و بدين
سبب مغبون است هر چند پاداش ديگرى جز رضاى خداوند به دست آورد، براى اين كه هر
پاداشى در برابر خشنودى ذات مقدّس الهى ناچيز بوده و در مقايسه با از دست دادن آن
غبنى فاحش و زيانى بزرگ است، ديگر اين كه چنين كسى كه از روى بىميلى زكات را
پرداخته است، عمل خود را ضايع ساخته و گمراه است، براى اين كه مال مذكور را به
طريق صحيح و شرعى بذل نكرده، و قصد او از دادن آن به ديگرى چيزى غير از تحصيل رضاى
خداوند متعال بوده است، ديگر اين كه پشيمانى او طولانى است، يعنى در دوستى مال و
پاداشى را كه اميدوار است پشيمانيش به درازا خواهد كشيد.
(48763- 48730) سوّم: از امور ديگرى كه امير مؤمنان بدان سفارش
فرموده اداى امانت است، و اين چيزى است كه قرآن كريم ضمن آيه «إِنَّا عَرَضْنَا الْأَمانَةَ عَلَى السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ
وَ الْجِبالِ ...» [1]
بدان اشاره فرموده است، و ما در گذشته روشن كردهايم
[1] سوره احزاب (33) آيه (72) يعنى: ما امانت را بر آسمانها و زمين
و كوهها عرضه داشتيم ...