خدا (ص) را مانند كنيزى كه خريدارى شده باشد به همراه خود مى‌كشاندند، طلحه و زبير زنان خويش را در خانه‌هاى خود مستور نگه داشته، و حرم رسول خدا (ص) را از پشت پرده بيرون آورده، در برابر ديدگان خود و ديگران قرار دادند، اينها با سپاهى بدان سو رفته‌اند كه هيچ يك از آنها نيست مگر اين كه فرمان مرا گردن نهاده، و با رغبت و بى‌هيچ اكراه و اجبارى بيعت مرا پذيرفته است، اينها به فرماندار من در آن جا و كارگزاران بيت المال مسلمانان و مردم اين شهر يورش برده گروهى را به زندان انداخته و كشتند و برخى را با حيله و نيرنگ از پاى در آوردند، به خدا سوگند اگر تنها به يك تن از مسلمانان دست يافته و بى آن كه گناهى كرده باشد از روى عمد او را كشته بودند، كشتن همه آنان براى من روا بود، زيرا اينها حضور داشتند، و جلو اين كار زشت را نگرفتند و با زبان و دست از آن مسلمان دفاع نكردند، بگذريم از اين كه آنها گروهى از مسلمانان را به اندازه شمار خودشان كه وارد آن شهر شدند كشته‌اند.»

[شرح‌]

(36350- 36318) امير مؤمنان (ع) در اين بخش از خطبه عذر خود را در جنگ با اصحاب جمل بيان كرده و سه گناه بزرگ آنها را كه موجب جواز قتل و جنگ با آنهاست بر شمرده است:

1- حرم پيامبر خدا (ص) و پرده‌نشين خانه او را مانند كنيزكان در هنگام خريد و فروش، به همراه خود كشانده و زنان خويش را در پرده نگه داشته و محافظت مى‌كنند، ضمير تثنيه در فعل حبسا براى طلحه و زبير است، وجه تشبيه، از ميان بردن و كاهش يافتن حرمت رسول خدا (ص) به سبب بيرون آوردن او از خانه است، و اين عمل، جسارت و گستاخى به پيامبر خداست (ص).

عكرمه از ابن عبّاس نقل كرده است كه روزى پيامبر اكرم (ص) به زنانش كه همگى نزد او گرد آمده بودند فرمود: «كاش مى‌دانستم كدام يك از شما دارنده آن شتر پر مو است كه سگان حوأب بر او بانگ زنند، و مردم بسيارى از راست‌