پيامبر بر حقّ توست كه او را براى رحمت
فرستادهاى، خداوندا! از عدل و داد خويش بهره وافرى نصيب او گردان، و از فضل و
كرامت پاداش او را چند برابر فرما، بار خدايا! كاخ آيين او را از همه كاخها بلندتر
و افراشتهتر كن و او را بر خوان نعمت خود گرامى بدار، و بر شرف پايگاه او نزد خود
بيفزاى، و وسيله تقرّب خود را به او مرحمت كن، و بلندى مقام و برترى به او عطا
فرما، و ما را در زمره ياران و پيروان او قرار ده بىآن كه رسوا و پشيمان و منحرف
و پيمان شكن و گمراه و گمراه كننده و فريب خورده باشيم.»
[شرح]
(20799- 20782) شريف رضىّ گفته كه اين خطبه پيش از اين آورده شده
است، ليكن به سبب اختلافى كه با روايت سابق دارد دوباره ذكر شده است.
(20709- 20702)
فرموده است: حتّى أورى ... تا لحابس.
اين عبارات حاصل گفتارى است كه امام (ع) در ستايش پيامبر اكرم (ص) و
شرح مجاهدتها و كوششهاى آن حضرت در راه دين براى وصول به هدف مذكور بيان فرموده
است، واژه قبس را براى انوار فروزان دين استعاره آورده است، زيرا نفوس بشرى از
اشعّه انوار هدايت آن روشنى مىگيرند، همچنين واژه علم (نشانه) را استعاره آورده،
و تابش انوار دين را بدان نسبت داده است، و از اين دو چيز دانسته مىشود:
1- اين كه پيامبر گرامى (ص) انوارى از خود ظاهر ساخت، و آنها را علم
و نشانه قرار داد، تا سالكان و جويندگان راه خدا، كه در ظلمت حيرت و شبهت فرو رفته
و از رفتار بازمانده و سرگشته و حيرتزده بر جاى ايستادهاند هدايت شوند، چنان كه
خداوند متعال فرموده است: «وَ إِذا أَظْلَمَ
عَلَيْهِمْ قامُوا[1]» و اين نشانهها كنايه از آيات كتاب
الهى و سنّت است.
2- اين كه مراد از اعلام، ائمّه و پيشوايان دين است، و منظور از تابش
انوار او
[1] سوره بقره (2) آيه (20) يعنى: و هنگامى كه تاريكى آنان را فرا
مىگيرد مىايستند.