مضمار و حلبه و سبقه، و اين كه مرگ را نهايت
يا مقصد بيان كرده و الموت غايته فرموده است براى اين كه مرگ نزديكترين مقصدى است
كه انسان را در آستانه لقاى پروردگار متعال قرار مىدهد، و شايد هم مراد از موت،
مرگ شهوات و هواهاى نفسانى باشد، زيرا اين نيز از اهداف و مقاصد اوليّه اسلام است،
همچنين سبقه را براى بهشت استعاره فرموده است، براى اين كه بهشت ثمره دين و غايت
مطلوب آن است همچنان كه سبقه يا جايزه حاصل كوشش دو طرف مسابقه مىباشد.
بخشى از اين خطبه است كه در باره پيامبر اكرم (ص) فرموده است:
(قبس): شعله (حابس): ايستاده در جايى (نزل): غذايى كه در مهمانى و
امثال آن براى حاضران آماده مىشود.
(أورى): افروخت (زمرة): گروهى از مردم (سناء): بلندى مقام (ناكب):
منحرف از راه
[ترجمه]
«پيامبر اكرم در تبليغ احكام الهى كوشيد تا براى كسى كه خواهان روشنى
هدايت است شعلهاى بر افروخت، و نشانهاى پرفروغ فرا راه درماندگان وادى حيرت قرار
داد، پروردگارا! او امين مورد اعتماد تو، و گواه تو در روز رستاخيز است، او
برانگيخته توست كه وى را براى خلق نعمت قرار دادهاى، و