ضعف و زبونى است، فزونى آنچه در اين دنيا
دلپسند و خوشايندتان مىباشد، شما را فريب ندهد، زيرا بهره شما از آنچه در كنار
خود داريد اندك است.
رحمت خدا بر آن كس باد كه بينديشد و عبرت گيرد و بينا شود كه آنچه از
دنيا باقى مانده بزودى فانى گردد و آنچه از آخرت است، همواره باقى و پايدار است، و
هر آنچه به شمارش آيد پايان يافتنى است، و هر چه در انتظارش هستيد آمدنى است، و هر
آيندهاى قريب و نزديك است.»
[شرح]
(19873- 19808) حاصل اين خطبه ترغيب مردم به زهد و بىميلى به دنيا،
و پرهيز دادن آنها از آلودگى به تباهيهاى آن است. امام (ع) دستور فرموده كه به
دنيا مانند زاهدان يعنى كسانى كه رغبت خود را از آن باز داشته و روى از آن
گردانيدهاند بنگرند، و تذكّر مىفرمايد كه مردم بايد دنيا را رها كنند، و آن را
ناچيز شمارند، مگر براى رفع ضرورت كه بايد به مقدار ضرورى اكتفا كنند، سپس امام
(ع) به ذكر معايب نفرت انگيز آن به شرح زير پرداختهاند:
1- اين كه دنيا ساكنان خويش و كسانى را كه بدان اعتماد و اطمينان
كرده و دل به آن بستهاند از ميان مىبرد.
2- اين كه دنيا ناز پروردگان و متنعّمان را، كه آرزوها آنان را فريب
داده و خود را از گزند ايّام مصون ديدهاند به مصيبت مىكشاند، و آنچه را بدان دل
خوش كرده و مايه ايمنى خود يافتهاند از آنها مىگيرد.
3- اين كه آنچه از دنيا سپرى مىشود، و از مردم، روى مىگرداند،
همچون جوانى و تندرستى و دارايى و عمر، ديگر بار باز نمىگردد.
4- اين كه معلوم نيست در آينده چه اوضاع و گرفتاريهايى پيش مىآيد تا
چشم به راه آن باشند و در صدد رفع آن برآيند.
5- اين كه شادى دنيا به اندوه آميخته است، و آن كه از شادى برخوردار