آورده، و خوبى پشت كرده است، و توانگران نعمتهاى خداوند را كفران كرده و شكرش را به جا نمى‌آورند.

گفته امام (ع) كه فرموده است: بحقّ اللّه جار و مجرور متعلّق به بخل است، يعنى: بخيل بخل ورزيدن در ردّ حقوق الهى به مستحقّان را مايه جمع مال و افزايش ثروت مى‌انگارد.

(26616- 26599)

فرموده است: أين خياركم ... تا مذاهبهم.

اين پرسشى است كه به اصطلاح، از باب تجاهل العارف به عمل آمده تا آنها را متذكّر سازد كه آن گروه چگونه از اين سراى فانى به ديار ديگر منتقل، و دنيا را ترك كردند و حتى در ميانشان يكى از نيكوكاران باقى نماند تا اينها براى درك ضرورت پيروى از اعمال صالحه و كارهاى نيك، به او مراجعه كنند، منظور از أحرار جوانمردان و بخشندگان است و مقصود از جمله المتورّعون في مكاسبهم كسانى است كه در كار و كسب خود بر پرهيزگارى و خوشرفتارى و نيكوكارى پايدارند و حقوق خداوند را از اموال خود، اخراج و پرداخت مى‌كنند، و مراد از المتنزّهون في مذاهبهم آنانند كه در سلوك و رفتار خود از داخل شدن در كارهاى حرام و آلودگى به شبهات دورى مى‌ورزند.

(26628- 26617)

فرموده است: أ ليس ... تا المنغّصة.

سؤال بر سبيل تقرير است‌ [1] براى اين كه آنان را به لزوم جدايى از دنيا و پستى و زبونى آن در مقايسه با ثوابهاى آخرت متذكّر ساخته، و آلودگى لذّات اين جهان را به انواع كدورتها و آلام و دردها و غيره به آنها يادآورى فرموده بود، تا آنجا كه يكى از حكيمان گفته است هر لذّتى كه در دنيا هست در حقيقت لذّت نيست بلكه خلاصى از درد است.